Czas czytania dla dzieci: 3 min
Uwaga: To jest straszna historia.
Była sobie raz dziewczynka bardzo samowolna i wścibska, a kiedy rodzice kazali jej coś zrobić, nigdy ich nie słuchała. Jakże więc mogło jej się życie dobrze ułożyć? Pewnego dnia powiedziała do swoich rodziców:
– Tyle słyszałam o Babie Jadze, bardzo bym chciała ją kiedyś odwiedzić. Ludzie powiadają, że jej dom jest taki niesamowity, że pełno w nim niezwykłych rzeczy. Strasznie jestem tego wszystkiego ciekawa.

Rodzice surowo jej tego zakazali, mówiąc:
– Baba Jaga jest złą kobietą i okropne wyprawia bezeceństwa. Jeśli do niej pójdziesz, przestaniesz być naszym dzieckiem.
Dziewczynka, nie zważając na zakaz rodziców, udała się jednak do Baby Jagi. Kiedy przed nią stanęła, Baba Jaga zapytała:
– Czemu jesteś taka blada?
– Ach – odparła dziewczynka, cała drżąca – przelękłam się tego, co zobaczyłam.
– A cóż ty takiego zobaczyłaś?
– Spotkałam na twojej ścieżce czarnego człowieka.
– To był węglarz.
– Potem spotkałam zielonego człowieka.
– To był myśliwy.
– Potem spotkałam człowieka jak krew czerwonego.
– To był rzeźnik.
– Ach, Babo Jago, tak mi się zrobiło straszno, kiedy zajrzałam przez okno i zamiast ciebie zobaczyłam diabła z ognistą głową.
– No, no, w takim razie widziałaś czarownicę w całej krasie. Długo już na ciebie czekałam, przydasz mi się, będziesz mi świecić.
To powiedziawszy zamieniła dziewczynkę w kawałek drewna, który wrzuciła do ognia. Kiedy drewno buchnęło wielkim płomieniem, usiadła przy kominie, żeby się dobrze rozgrzać i rzekła:
– Dopiero teraz jest naprawdę jasno!

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
To opowiadanie jest mroczną reinterpretacją tradycyjnej baśni o Babie Jadze, znanej postaci z folkloru słowiańskiego. W tej wersji, dziewczynka, charakteryzująca się nieposłuszeństwem i ciekawością, zdecydowanie ignoruje ostrzeżenia swoich rodziców. Skutkiem tego spotyka się z przerażającą rzeczywistością, gdy jej ciekawość prowadzi ją prosto do Baby Jagi. Historia zawiera element moralizatorski, podkreślając konsekwencje niewłaściwego zachowania i nieposłuszeństwa wobec rodziców. Opowieść kończy się tragicznie dla dziewczynki, która staje się ofiarą złowieszczej czarownicy, co wzmacnia poczucie grozy i morału.
Bajka „Baba Jaga“ braci Grimm jest mroczną opowieścią z morałem, która oferuje kilka możliwych interpretacji.
Posłuszeństwo wobec rodziców: Jednym z głównych przesłań bajki jest potrzeba słuchania rodziców i respektowania ich rad. Dziewczynka, ignorując ostrzeżenia rodziców, naraża siebie na niebezpieczeństwo, co ostatecznie prowadzi do jej zguby. To może być odczytywane jako nauka dla dzieci, by ufali opiekunom, którzy próbują je chronić przed szkodliwymi doświadczeniami.
Ciekawość i jej konsekwencje: Historia pokazuje, że nadmierna ciekawość może prowadzić do niebezpieczeństw. Dziewczynka jest zafascynowana Babą Jagą i jej domem, co ostatecznie przyczynia się do jej nieszczęścia. Ta interpretacja przestrzega przed nadmiernym zainteresowaniem nieznanym i tajemniczym, które może być zgubne.
Symbolika spotkań: Spotkania z różnymi postaciami o symbolicznych kolorach (czarny węglarz, zielony myśliwy, czerwony rzeźnik) mogą wskazywać na różne etapy zagrożenia i ostrzeżeń na drodze do Baby Jagi. Każde ze spotkań to kolejne niebezpieczeństwo, które dziewczynka ignoruje, co prowadzi do jej ostatecznego losu.
Mroczne aspekty ludzkiej natury: Baba Jaga, jak wiele postaci z baśni braci Grimm, może symbolizować mroczne aspekty ludzkiej natury. Jej postać jest odstraszająca i złowroga, ale także fascynująca. Może reprezentować strach przed nieznanym, a także mroczne pokusy, którym nie należy ulegać.
Transformacja i poświęcenie: Dziewczynka zostaje zamieniona w kawałek drewna, by stać się źródłem światła dla Baby Jagi. To tragiczne poświęcenie może symbolizować utratę niewinności lub cenę, jaką płaci się za nieposłuszeństwo i ciekawość. Dziewczynka dosłownie i metaforycznie „spala się“ z powodu swoich decyzji.
Podsumowując, „Baba Jaga“ to opowieść o niebezpieczeństwach wynikających z ignorowania rad i przekraczania granic bezpieczeństwa. Jest to przestroga przed lekkomyślnością i nieposłuszeństwem, a także przypomnienie o istnieniu mrocznych elementów w świecie, które mogą przyciągać, ale i zaszkodzić.
„Analiza lingwistyczna baśni“: „Baba Jaga“ – Bracia Grimm
Baśń o Babie Jadze z perspektywy lingwistycznej oferuje bogaty materiał do analizy, zwłaszcza w kontekście struktury narracyjnej, użycia języka oraz obecnych w niej motywów i symboli.
Struktura narracyjna: Baśń ta zachowuje klasyczną strukturę opowieści ludowych, z wyraźnym początkiem („Była sobie raz dziewczynka. . . „), rozwinięciem (podróż dziewczynki i jej spotkania z osobliwymi postaciami) oraz zakończeniem (przemiana dziewczynki w drewno na opał). Narracja jest liniowa i utrzymuje tempo poprzez dialogi oraz opisy kolejnych spotkań protagonistki z fantastycznymi postaciami.
Charakterystyka postaci: Główna bohaterka jest opisana jako „bardzo samowolna i wścibska“, co natychmiast konstruuje wizerunek osoby nieposłusznej, wzbudzając ciekawość czytelnika co do konsekwencji jej działań. Baba Jaga, która często pojawia się w baśniach jako postać antagonistyczna, jest przedstawiona jako tajemnicza, groźna postać, potrafiąca zamieniać ludzi w przedmioty, co wzmacnia jej demoniczny wizerunek.
Symbolika i motywy: W baśni dominują motywy związane ze strachem przed nieznanym oraz karą za nieposłuszeństwo, co jest częstym elementem moralizatorskim w opowieściach dla dzieci. Spotkania z postaciami o różnych kolorach (czarny węglarz, zielony myśliwy, czerwony rzeźnik) mogą symbolizować różne aspekty ludzkości i natury, które konfrontują bohaterkę z jej własnymi lękami.
Użycie języka: Język baśni jest prosty, ale pełen barwnych opisów, które działają na wyobraźnię czytelnika, np. „diabeł z ognistą głową“. Takie opisy mogą symbolizować wewnętrzne obawy bohaterki lub być interpretowane jako metaforyczne ujęcie rzeczywistości widzianej oczami dziecka.
Motyw przestrogi: Historia zawiera wyraźne przesłanie dotyczące posłuszeństwa wobec rodziców i niebezpieczeństw czekających na tych, którzy ignorują rady starszych. Przemiana dziewczynki w drewno ma wymowny charakter symboliczny – jako kara za ignorowanie ostrzeżeń i w rezultacie utrata tożsamości.
Podsumowując, baśń o Babie Jadze jest bogata w symbolikę i zawiera klasyczne elementy pedagogiczne, mające na celu nauczanie moralności poprzez opowieść o przygodach i konsekwencjach nieposłuszeństwa.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 43 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 334 |
Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, FR, PT, FI, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Indeks czytelności Björnssonaa | 44.1 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 22.9 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Indeks | 15.8 |
Coleman–Liau Indeks | 12 |
SMOG Indeks | 12 |
Automatyczny indeks czytelności | 9.2 |
Liczba znaków | 1.501 |
Liczba liter | 1.198 |
Liczba zdania | 22 |
Liczba słów | 220 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 10,00 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 75 |
Procent długich słów | 34.1% |
Sylaby razem | 452 |
Średnie sylaby na słowo | 2,05 |
Słowa z trzema sylabami | 66 |
Procent słów z trzema sylabami | 30% |