Çocuklar için okuma zamanı: 6 dk
Bir köyde bir karı koca yaşıyordu. Kadın öyle tembeldi ki, canı hiç çalışmak istemiyordu. Kocası ona iplik çektirmeye kalktığında bu işi bir türlü bitiremiyordu. Eğirdiği iplikleri de çile ya da yumak haline getirmeyip yerde karmakarışık bırakıyordu.
Kocası bu yüzden ona çattığında kadının çenesi durmadı. „Öff, bunları nasıl çileden geçireyim? Elimde bir çıkrık yok ki! Sen ormana git, bana bir tane çıkrıklık odun getir“ dedi.
„Sorun buysa mesele yok. Ben hemen gidip bir tane ayarlayayım“ dedi adam.
Kadın işkillendi; kocası odunu getirince ondan çıkrık yapacak ve sonra da ister istemez ip eğiremek zorunda kalacaktı!
Biraz düşündü, sonra aklına bir çare geldi. Kocasının peşinden gizlice ormana gitti. Kocası bir ağaca tırmanıp uygun bir dal arayıp keserken, kadın bir çalılığın arkasına gizlenerek şöyle seslendi:
Çıkrıklık odun kesen
Ağacın yaşamını bitirir. Bu işten vazgeçmeyen
Kendi yaşamını yitirir.
Adam bunu duyunca baltasını bir yana bıraktı ve bunun ne anlama geldiğini düşündü.
Sonunda „Bu da ne böyle! Kulağım çınladı galiba! Hadi, korkma; işine bak sen“ diye söylendi kendi kendine. Ve baltasını alarak kesmeye devam edecekti ki, aşağıdan yine aynı ses yükseldi.
Çıknklık odun kesen
Ağacın yaşamını bitirir. Bu işten vazgeçmeyen
Kendi yaşamını yitirir.
Adam durdu; korkmuştu; endişeliydi. Bir süre düşündü, sonra yine cesaretini toplayarak baltayı eline aldı. Tam kesmeye hazırlanacaktı ki, bu defa duyduğu ses daha da yüksekti.
Çıknklık odun kesen
Ağacın yaşamını bitirir. Bu işe devam eden
Kendi yaşamını yitirir.
Bu kadarı adama yetti; tüm neşesi kaçtı ve hemen ağaçtan inerek evin yolunu tuttu.
Karısı ondan önce eve varabilmek için kestirme yoldan gitti. Adam eve girince kadın hiçbir şey yokmuş gibi davranarak:
„Eee, iyi bir odun buldun mu?“ diye sordu.
„Hayır. Aklıma yatmadı, bu çıkrık işi olmayacak“ diyen adam, ormanda başına gelenleri anlattıktan sonra onu kendi haline bıraktı.
Aradan çok geçmedi; adam evdeki dağınıklıktan yakındı. „Bak, hanım! Eğirdiğimiz ipliğin yumak halinde kalması yazık“ dedi.
Kadın, „Madem ki elimizde çıkrık yok, sen yere yat! Ben seni çıkrık yerine kullanayım. Sana yumağı attıkça sen onu açarak dizlerine sararsın“ dedi.
Adam, „Olur“ dedi.
Ve de öyle yaptılar. İş bitince adam, „İplik büküldü, şimdi sıra onu kaynatmaya geldi“ dedi.
Kadın yine korktu; her ne kadar „yarın yaparız“ dediyse de işten kaçmak için yeni bir şey düşündü.
Ertesi sabah erkenden kalkıp ocağı yaktı. Üzerine yerleştirdiği kazanı iplikle değil de üstüpüyle doldurup kaynatmaya başladı. Sonra hâlâ yatakta yatan kocasına:
„Ben dışarı çıkıyorum; ipliği kazana koydum, kaynamaya bıraktım. Sen dikkat et! Horoz öter ötmez gidip bakmazsan ipliğin üstüpüden farkı kalmaz sonra“ dedi.
Kocası ilgilendi; işi savsaklamamak için hemen kalkarak mutfağa daldı. Ama kazanın yanına yaklaşıp da içine baktığında külçe halinde üstüpüden başka bir şey görmedi.
Ve zavallı adam, kabuğuna çekilerek tek bir laf etmedi; kendini o denli suçlu hissetti ki, o günden sonra ipliğin adını bile ağzına almadı.
Gel de bu kadına cadı deme!

Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
Grimm Kardeşler’in „Tembel Kadın“ masalı, çalışmaktan kaçınan ve tembellik için çeşitli bahaneler uyduran bir kadının hikayesini anlatır. Masal, kadının kocası tarafından iplik eğirmekle görevlendirilmesiyle başlar. Ancak kadın, çalışmamak için sürekli bahaneler ve hileler bulur.
Önce kocasını ormanda çıkrık yapacak bir odun bulmaya gönderir. Kocası dal keserken, kadın gizlice ağaçların arasından onu korkutmaya çalışır. Adam korkar ve odun kesmekten vazgeçer. Bunun üzerine kadın, kocasına kendisini çıkrık gibi kullanabileceğini söyler ve bir hile daha yapar.
Sonraki planda ise, kadın iplikleri kaynatması gerektiğini söyler ve kocasını yine kandırır. Kazana iplik yerine üstüpü koyar ve kocasına ipliğe dikkat etmesini tembihler. Adam kazanda üstüpü görünce, kadının yalanlarına kanar ve kendini suçlar.
Masal, kadının zekâ ve kurnazlığı sayesinde çalışmaktan nasıl kaçtığını gösterir. Aynı zamanda, kadın karakterinin bu davranışlarında biraz da mizahi bir yan bulunur. Grimm Kardeşler’in masallarında sıkça gördüğümüz gibi, bu hikaye de toplumsal ve ahlaki mesajlar içerir, ancak bunu eğlenceli bir dille aktarır.
Grimm Kardeşler’in „Tembel Kadın“ masalı, özellikle kadın ve erkek arasındaki geleneksel rollerle ve tembellik temasıyla dikkat çeker.
Toplumsal Roller ve Beklentiler: Masalda kadın, ev işlerini ve iplik eğirmeyi erkekten bekleyen geleneksel rollerden kaçınmak için türlü yollar dener. Bu, kadının bu rollerden duyduğu memnuniyetsizliği ve toplumsal beklentilere bir eleştiri olarak yorumlanabilir. Kadının tembelliği, aslında bu rollerle ilgili baskıya bir tepki veya başkaldırı olabilir.
Zekâ ve Kurnazlık: Tembel kadın, işten kaçmak için kurnazlık ve zeka kullanır. Bu yönüyle masal, zekice çözümler bulmanın bazen fiziksel çalışmaktan daha etkili olabileceğine vurgu yapabilir. Kadının, kocasını ormandaki „esrarengiz“ seslerle kandırması, zekasını nasıl kullandığını gösterir.
Kadının Gücü ve Kontrolü Ele Alması: Masal, kadın karakterin, kocası üzerinde kontrol sağlamak için mevcut durumu nasıl manipüle etmeye çalıştığını gösterir. Geleneksel olarak pasif bir rol üstlenmesi beklenen kadın, burada aktif bir kontrol mekanizması kurarak durumu kendi lehine çevirir.
İletişim Eksikliği ve Yanlış Anlaşılma: Kocasıyla olan iletişim eksikliği neticesinde kadının gizlice işlerini halletmesi de dikkat çekicidir. Masal, çiftler arasında açık iletişimin önemini, aksi takdirde yanlış anlamaların veya eksik bilgilerin nasıl soruna yol açabileceğini gösterir.
Alışkanlıklarda Direnç: Adamın, kadının tembelliğine ve hilelerine karşı koyamaması veya bunları değiştirmek için çaba harcamaması, insanların alışkanlıklarını değiştirme konusundaki direncini de yansıtabilir. Adam, her ne kadar sonuçlar karşısında şaşkın olsa da, sonunda durumu kabullenir.
Bu yorumlar masalı farklı perspektiflerden değerlendirirken, genel olarak masalın tembellik, toplumsal cinsiyet rolleri ve zeka etrafında şekillendiğini görebiliriz. Her okuyucu veya dinleyici, kendi deneyimlerine ve dünya görüşüne bağlı olarak masaldan farklı dersler çıkarabilir.
Grimm Kardeşler’in „Tembel Kadın“ masalı, dilbilimsel açıdan incelendiğinde birkaç önemli özellik ortaya çıkmaktadır:
Dil Yapısı ve Anlatım: Masal, sade ve anlaşılır bir dille kaleme alınmıştır. Geleneksel masal anlatımında olduğu gibi doğrudan ve basit bir dil kullanılır. Karakterlerin konuşmaları ve eylemleri doğrudan anlatılır, bu da okuyucu için takip etmeyi kolaylaştırır.
Diyaloglar ve Karakterler Arası Etkileşim: Metinde, koca ve kadın arasındaki diyaloglar, karakterlerin ilişkisini ve çatışmalarını açığa çıkarır. Kadının tembel ve kurnaz doğası, kocasıyla olan etkileşimleri aracılığıyla gösterilir. Diyaloglar aracılığıyla karakterlerin doğasına ve hikayenin temasına dair ipuçları elde edebiliriz.
Sözlü Kültür ve Geleneksel Unsurlar: Masalda, sözlü kültürün bir parçası olan ritmik ve tekerleme niteliğindeki uyarıcı sözlere yer verilir. Kadının ormanda kocasına söylediği „Çıkrıklık odun kesen, Ağacın yaşamını bitirir. . . “ şeklindeki ifadeler, sözlü geleneğin ve uyarıcı ifadelerin bir yansımasıdır. Bu tür ifadeler, masalın dramatik etkisini artırmak için kullanılır.
Dilsel Mizah ve İroni: Kadının kurnazlığı, dilsel açıdan mizahi bir dille işlenir. Kadının tembelliğini ve kurnazlığını gösteren planlar, hikayeye ironik bir ton katar. Özellikle kocasının kandırılarak çıkrık yerine kullanılması gibi sahneler, mizahi bir dille anlatılır.
Söylem ve İdeoloji: Masal, tembellik ve kurnazlık temaları üzerine kurulu bir söylem geliştirir. Kadının, kurnazlıkla işler yapmaktan kaçınması, okuyucuya dolaylı yoldan tembellikle ilgili bir eleştiri sunar. Bu eleştiri, masalların genellikle ahlaki bir ders verme amacını taşıyan doğasıyla uyumludur.
Bu dilbilimsel unsurlar birleştiğinde, „Tembel Kadın“ masalı hem eğlenceli hem de düşündürücü bir örnek teşkil eder. Anlatım tarzı, karakterlerin çizimi ve kullanılan dil, masalın etkisini artırarak okuyucuya hem keyifli bir hikaye hem de düşünsel bir deneyim sunar.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
---|---|
Numara | KHM 128 |
Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 1405 |
Çeviriler | DE, EN, DA, ES, PT, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 39.6 |
Flesch-Reading-Ease Endeksi | 3.9 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Endeksi | 18.5 |
Coleman–Liau Endeksi | 12 |
SMOG Endeksi | 12 |
Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 8.6 |
Karakter Sayısı | 3.066 |
Harf Sayısı | 2.485 |
Cümle Sayısı | 54 |
Kelime Sayısı | 452 |
Cümle Başına Ortalama Kelime | 8,37 |
6'dan fazla harf içeren kelimeler | 141 |
Uzun kelimelerin yüzdesi | 31.2% |
Toplam Heceler | 1.039 |
Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,30 |
Üç Heceli Kelimeler | 175 |
Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 38.7% |