Çocuklar için okuma zamanı: 10 dk
Bir zamanlar küçük ve tatlı bir kız vardı; kim görse ondan hoşlanırdı, özellikle de büyükannesi. Öyle ki, torununa ne vereceğini bilemezdi. Bir keresinde ona kırmızı kadifeden bir başlık hediye etti. Şapka kıza o kadar yakıştı ki, başından çıkarmaz oldu. Bu yüzden de herkes ona Kırmızı Başlıklı demeye başladı. Bir gün annesi ona, „Gel bakalım Kırmızı Başlıklı, şu kurabiyeyle şarabı büyükannene götür. Kadıncağız hasta ve halsiz; bu ona iyi gelecektir.
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Acele et ki, sıcak basmadan oraya varasın. Anayoldan ayrılma sakın, oraya buraya sapma. Yoksa şişeyi düşürüp kırarsın; büyükannen de şarapsız kalır. Eve girince günaydın demeyi unutma, her köşeye da bakmaya kalkışma“ dedi.
„Merak etme“ diyen küçük kız annesiyle vedalaştı.
Büyükannenin evi köyden yarım saat mesafedeki ormandaydı. Kırmızı Başlıklı ormana dalınca kurtla karşılaştı. Ama onun ne kötü bir hayvan olduğunu bilmediği için korkmadı.
Kurt: „İyi günler Kırmızı Başlıklı“ dedi.
„Teşekkür ederim, kurt kardeş.“
„Sabah sabah nereye gidiyorsun böyle?“
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)„Büyükanneme.“
„Ne taşıyorsun önlüğünün altında?“
„Kurabiyeyle şarap. Kurabiyeyi dün yaptık; bu, hasta büyükanneme iyi gelir.“
„Kırmızı Başlıklı, senin büyükannen nerede oturuyor?“
„Ormanda; on beş dakika daha gidersen üç tane kocaman meşe ağacı görürsün. Evi hemen onların önünde; etrafında da fındık ağaçları var.“
Kurt: „Şu körpe kız tam dişine göre; eti, yaşlı büyükanneden daha lezzetli olmalı. Kurnaz davranırsan ikisini de ele geçirirsin“ diye aklından geçirdi.
Bir süre beraber yürüdüler. Bir ara kurt, „Kırmızı Başlıklı, etraftaki şu güzel çiçeklere baksana! Kuşların nasıl cıvıldadığını da duymuyorsun galiba? Sanki okula yollanır gibi, almış başını gidiyorsun; oysa orman ne kadar hoş“ dedi.
Kırmızı Başlıklı gözlerini şöyle bir açtı. Güneş ışınlarının güzel çiçekler arasında nasıl oynaştığını görünce, „Büyükanneme bir demet çiçek götürsem hoşuna gider. Henüz vakit erken; oraya zamanında varırım“ diye düşündü. Ana yoldan çıkarak çiçek aramaya koyuldu. Birini kopardıktan sonra on dan daha güzel olabilecek İkincisini bulmaya çalışırken ormanın derinliklerine dalıverdi.
Bu arada kurt doğru büyükannenin evine gitti. Kapıyı çaldı.
„Kim o?“
„Benim; Kırmızı Başlıklı.
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Sana kurabiyeyle şarap getirdim, aç kapıyı.“
„Mandalı bastır! Ben çok halsizim, kalkamıyorum“ diye cevap verdi yaşlı kadın. Kurt mandalı bastırdı, kapı açıldı.
Hayvan hiçbir şey söylemeden doğru büyükannenin yatağına giderek zavallı kadını yutuverdi. Sonra onun giysilerini üstüne geçirerek başörtüsünü de başına taktı. Daha sonra da yatağa yatarak perdesini çekti.
Kırmızı Başlıklı da yeterince, hatta taşıyamayacağı kadar çok çiçek topladı.
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Derken büyükannesini hatırladı ve hemen yola koyuldu. Sokak kapısını açık bulunca şaşırdı, içeri girince bir tuhaflık hissetti. Kendi kendine: „Bana da ne oldu? Neden içime korku düştü ki? Oysa ben buraya hep seve seve gelirdim“ diye söylendi. Ve „Günaydın“ diye seslendi. Cevap alamadı. Yatağa yaklaşarak perdesini açtı.
Büyükanne orada yatmış, başörtüsünü de iyice yüzüne kapatmıştı, yani biraz tuhaf görünüyordu.
„Aaa, büyükanne, senin ne kadar büyük kulakların var!“
„Seni daha iyi duyayım diye.“
„Aaa, büyükanne, senin ne kadar büyük gözlerin var!“
„Seni daha iyi görebileyim diye.“
„Aaa, büyükanne, senin ne kadar kocaman ellerin var?“
„Seni daha iyi yakalayayım diye!“
„Ama büyükanne, ağzın ne kadar da büyük!“
„Seni daha iyi ısırayım diye!“
Ve kurt, bunu söyler söylemez zavallı kızcağızı yutuverdi.
Karnı iyice doyduktan sonra da yatağa yattı, uykuya dalarak horlamaya başladı.
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Bu arada evin önünden bir avcı geçmekteydi. „Yaşlı kadın nasıl da horluyor; git bir bak bakalım bir şeye ihtiyacı var mı?“ diye aklından geçirdi. Eve girdi ve yatağa yaklaştığında kurdu gördü. „Seni burda buldum, namussuz! Çoktandır arıyordum“ diye söylendi.
Tam silahını doğrultmuşken düşündü. Kurt büyükanneyi yutmuş olabilirdi!
O zaman henüz onu kurtarabilirdi. Ateş etmeyip eline bir makas aldı ve uyuyan kurdun karnını kesmeye başladı. Biraz kesince Kırmızı Başlıklı’nın başı göründü; derken ufak kız dışarı sıçrayıverdi. „Uüü-üff, ama korktum! Kurdun karnı çok karanlıkmış“ dedi. Derken büyükanne de canlı olarak kurtarıldı; zor nefes almaktaydı.
Kırmızı Başlıklı hemen kocaman taşlar toplayıp onlarla kurdun karnını doldurdu. Kurt uyandığında yerinden fırlamak istedi, ama taşlar o kadar ağırdı ki, olduğu yere çöküverdi; ölmüştü!
Üçü de çok sevindi.
Avcı kurdun postunu yüzüp evine götürdü. Büyükanne Kırmızı Başlıklı’nın getirdiği kurabiyeleri yiyip şarabı içerek kendine geldi. Ama küçük kız kendi kendine:
„Bir daha ömrüm boyunca ana yoldan ayrılmam; annem haklıymış“ diye söylendi.
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Bu öyküyü başka türlü de anlatırlar: Bir gün Kırmızı Başlıklı yine büyükannesine kurabiye getirdiğinde bir başka kurt karşısına çıkarak onu ana yoldan uzaklaştırmak istedi.
Ama küçük kız buna kanmayarak yoluna devam etti ve büyükannesine, kurda nasıl rastladığını, onun kendisine nasıl „Merhaba“ dediğini, ama bakışlarını hiç beğenmediğini anlattı.
„Yani ana yolda olmasaydık herhalde beni yerdi“ diye ekledi
„Gel“ dedi büyükanne, „Şu kapıyı kapayalım da içeri girmesin!“
Görüntü: Paul Hey (1867 – 1952)Az sonra kurt kapıyı çalarak, „Aç kapıyı büyükanne, ben geldim! Kırmızı Başlıklı! Sana kurabiye getirdim“ diye seslendi. Büyükanneyle torunu sustu, ama kapıyı açmadılar. Bunun üzerine kurt evin etrafında birkaç kez dönendikten sonra dama çıktı; Kırmızı Başlıklı’nın eve dönüşünü bekledi. Küçük kızın peşinden giderek onu karanlıkta yemek istiyordu. Ama büyükanne onun niyetini sezdi. Evin önünde büyük bir taş yalak vardı. Torununa dönerek, „Kovayı al, yavrum; dün sucuk kaynattığım suyu al ve yalağı onunla doldur“ dedi. Kırmızı Başlıklı yalağı ağzına kadar doldurdu. Sucuk kokusu kurdun burnuna gelince hayvan damdan aşağı baktı. Boynunu o kadar sarkıttı ki, birden dengesini kaybederek taş yalağın içine düştü ve boğuldu. Kırmızı Başlıklı da evine keyifle döndü ve kurda artık acımadı.
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
Kırmızı Başlıklı Kız, Grimm Kardeşler tarafından derlenen bir halk masalıdır ve dünya genelinde yaygın olarak bilinir. Masal, masumiyetin tehlikeyle karşılaşmasını ve akılcı çözümlerle bu tehlikelerin nasıl üstesinden gelinebileceğini anlatır. Masalın temel konusu, küçük bir kız olan Kırmızı Başlıklı’nın hasta büyükannesine yiyecek götürmesi ve bu sırada kurnaz bir kurt ile karşılaşmasıdır.
Masal, çocuklara güvenlik, yabancılarla iletişim kurmama ve aile tavsiyelerine uyma gibi dersler verir. Aynı zamanda, hikaye boyunca beklenmedik bir şekilde gelişen olaylar, çocukların hayal güçlerini canlandırır ve onları önemli kararlar alma konusunda düşündürür.
Grimm Kardeşler, masalı topladıkları dönemde, halk arasında sözlü olarak aktarılan bu öyküyü derleyip yazarak kalıcı hale getirmişlerdir. Masal, zaman içinde farklı kültürlerde değişik versiyonlarıyla da varlığını sürdürmüştür. Örneğin, bazı varyantlarında hikaye farklı karakterler veya olay örgüleri içerir, ancak ana tema genellikle korunur. Kırmızı Başlıklı Kız masalı, bugün halen çocuk kitaplarında, animasyonlarda ve filmlerde yeniden anlatılmaya devam etmektedir.
„Kırmızı Başlıklı Kız“ masalı, Grimm Kardeşler tarafından derlenen en bilinen halk hikayelerinden biridir ve yıllar boyunca çeşitli şekillerde yorumlanmıştır. İşte bu masalın farklı yorumlarını ve versiyonlarını öne çıkarmaya çalışacağım:
Orijinal Yorum (Grimm Kardeşler): Masal, Kırmızı Başlıklı Kız’ın annesinin öğütlerini dinlemeyip ormandaki kurdun aldatmacasına kanarak hem kendisinin hem de büyükannesinin tehlikeye düşmesini konu alır. Hikaye, avcının müdahalesiyle kurtarılan büyük anne ve torununun yaşadıklarından ders almasının ve bir daha ana yoldan ayrılmama kararlılığını pekiştirir.
Charles Perrault Versiyonu: „Kırmızı Başlıklı Kız“, Charles Perrault’un masalında daha karanlık bir sonla biter. Perrault’un versiyonunda avcı karakteri yoktur ve masal kurdun Kırmızı Başlıklı Kız’ı yemesiyle sona erer. Bu versiyonunun amacı, dinleyicilere ve okuyuculara yabancılara güvenmemenin gerekliliğini öğretmektir.
Feminizm Yorumları: Feminizm açısından yorumlanan bazı modern versiyonlarında, Kırmızı Başlıklı Kız pasif bir kurban olmaktan çıkıp, kendi kurtuluşunu sağlayan güçlü bir karakter olarak sunulur. Hikaye, genç kızların kendi güvenliklerini sağlama yeteneklerini ve bilinçli kararlar vermelerini vurgular.
Psikolojik Yorum: Psikanalitik yorumlarda masal, kız çocuklarının ergenlik dönemine geçişini sembolize eder. Kırmızı başlık, bu süreçteki masumiyeti ve aynı zamanda tehlikelere olan çekiciliği simgeler. Kurt, dış dünyadaki tehlikeleri ya da içsel dürtüleri temsil edebilir, masal çocuklara, bu süreçte dikkatli olmaları gerektiğini öğretir.
Modern Süreç Yorumları: Bazı modern versiyonlarda, teknoloji ve sosyal medya dünyasında genç bireylerin nasıl güvende kalabilecekleri üzerine eleştirel bir bakış açısı sunulur. Örneğin, kurt rolü çevrimiçi dolandırıcılar ya da tehlikeli sosyal medya bağlantıları olarak güncellenebilir.
Parodiler ve Mizahi Yaklaşımlar: Masal aynı zamanda pek çok parodi ve mizahi yoruma konu olmuştur. Bu tür versiyonlarda genellikle kurdun talihsizlikleri ya da Kırmızı Başlıklı Kız’ın zekası ön plana çıkarılarak masalın komik bir şekilde yeniden anlatımı yapılır.
Bu farklı yorumlar ve versiyonlar, „Kırmızı Başlıklı Kız“ masalının yüzyıllarca devam eden popülaritesinin ve esnekliğinin bir kanıtıdır. Her dönemde ve kültürde yeni anlamlar kazanarak yaşamaya devam eden bu masal, sadece bir çocuk hikayesi olmanın ötesine geçer.
„Masalın dilbilimsel analizi“ başlığı altında Grimm Kardeşler’in „Kırmızı Başlıklı Kız“ masalının dilbilimsel yönlerine bakalım:
Dil ve Üslup: Masal dili genellikle sade ve anlaşılır bir yapıya sahiptir. Anlatımda kısa cümleler ve doğrudan ifadeler kullanılır. Bu, masalın çocuklara yönelik olmasından kaynaklanır. Diyaloglar basit ve doğrudandır, bu da karakterler arasında hızlı bir etkileşim sağlar.
Söz Varlığı: Masalın dilinde gündelik yaşamda sık kullanılan kelimeler yer alır. Örneğin, „kız“, „anne“, „büyükanne“, „kurt“ gibi kelimeler sıkça tekrar edilir. Masaldaki karakterler ve olaylar günlük hayattan alınmış sade kelimelerle tanımlanır, bu da çocukların masalı daha kolay anlamasını sağlar.
Dilbilgisi Özellikleri: Basit cümle yapıları masalda sıklıkla kullanılır. Özne-yüklem uyumu ve zaman kipleri genellikle doğru ve tutarlıdır. Cümleler içinde bağlaçlar (ama, ve, çünkü) ve edatlar (ile, için) hikayeyi akıcı hale getirir.
Ses ve Ahenk: Masalın içinde tekrarlanan bazı ifadeler ahenk yaratır. Örneğin, „Aaa, büyükanne, senin ne kadar büyük. . . “ kalıbı masalın ritmini ve akışını destekler. Ses taklitleri ve hayvan sesleri (kurt uluması gibi) de masala dramatik bir hava katmaktadır.
Dilsel Stil ve Anlatıcı Bakış Açısı: Masal, üçüncü tekil şahıs anlatımı kullanır. Bu anlatım stili, okuyucuya masal hakkında genel bir bakış açısı sunar ve tarafsız bir anlatım sağlar. Anlatıcının objektif tutumu sayesinde okuyucu, olayları kendi perspektifinden değerlendirmek için özgür bırakılır.
Kültürel ve Deyimsel İfadeler: Masal boyunca kültürel motifler ve deyimsel ifadeler yer alır; örneğin, „Kırmızı Başlıklı Kız“ karakteri, yerel halk arasında tanınan ve bilinen bir figürdür. „Kurt“ figürü ise genellikle tehditkar ve tehlikeli bir varlık olarak tasvir edilir, bu da masalın belirsiz bir gerilim atmosferi yaratmasına yardımcı olur.
Bu dilbilimsel ögeler, „Kırmızı Başlıklı Kız“ masalının etkileyici ve akılda kalıcı bir anlatı olarak başarılı olmasında önemli bir rol oynar.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
|---|---|
| Numara | KHM 26 |
| Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 333 |
| Çeviriler | DE, EN, EL, DA, ES, FR, PT, FI, HU, IT, JA, NL, KO, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
| Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 44.2 |
| Flesch-Reading-Ease Endeksi | 0 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
| Gunning Fog Endeksi | 18.5 |
| Coleman–Liau Endeksi | 12 |
| SMOG Endeksi | 12 |
| Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 9.9 |
| Karakter Sayısı | 5.921 |
| Harf Sayısı | 4.805 |
| Cümle Sayısı | 105 |
| Kelime Sayısı | 826 |
| Cümle Başına Ortalama Kelime | 7,87 |
| 6'dan fazla harf içeren kelimeler | 300 |
| Uzun kelimelerin yüzdesi | 36.3% |
| Toplam Heceler | 1.990 |
| Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,41 |
| Üç Heceli Kelimeler | 349 |
| Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 42.3% |
