Çocuklar için okuma zamanı: 6 dk
Bir zamanlar Gretel adında bir aşçı kadın vardı. Yüksek topuklu pabuç giyerdi hep ve onunla sallana sallana yürürken „Sen güzel bir kızsın“ diye mırıldanırdı. Eve neşeli geldiğinde de bir yudum şarap içerdi. O şarap iştahını açtığı için o gün ne pişirmişse karnı doyana kadar atıştırdıktan sonra, „Bir aşçı daima yemeğin tadına bakmalı“ derdi.
Bir gün efendisi ona şöyle dedi: „Gretel, bu akşam misafir gelecek, iki tavuk hazırla sen!“
„Baş üstüne, beyefendi“ diye cevap verdi Gretel. Tavukları kesti, haşladı, ayıkladı, sonra şişe dizdi ve akşama doğru onları kızartmaya başladı. Tavuklar kızarmaya başladı, ama misafir bir türlü gelmedi.
Bunun üzerine Gretel efendisine: „Misafir gelmeyecekse tavukları ateşten alayım. Hemen yenmezse yazık olacak, şimdi tam kıvamında çünkü“ dedi.
Efendisi, „En iyisi, misafiri ben gidip alayım“ dedi.
Adam gittikten sonra Gretel tavukları ateşten aldı. „Bunca zaman ateşin başında durunca insan terliyor ve susuyor. Onlar kim bilir ne zaman gelir? Hemen mahzene ineyim de bir yudum şarap içeyim“ diye mırıldandı.
Maşrapayı şarapla doldurduktan sonra, „Yarasın Gretel“ diyerek koca bir yudum aldı.
„Kalanını bardakta bırakmak günah olur“ diye mırıldanarak hepsini içti.
Neyse, tavukların yanına vararak üzerlerine tereyağı sürdükten sonra onları kızarmaya bıraktı. Ancak tavuk o kadar güzel koktu ki, „Belki bir şeyi eksiktir, denemek lazım“ diye düşündü. Parmağıyla tadına baktıktan sonra, „Çok güzel olmuş! Hemen yenmezse yazık olacak“ diye söylendi. Pencereye giderek efendisiyle misafirinin gelip gelmediğine baktı, ama kimseyi göremedi. Tekrar tavukların başına geçerek, „Bir kanadı yanmış, en iyisi alıp yiyeyim“ diye düşündüve onu kesip yedi. Lezzeti hoşuna gidince, „Öbür kanadını da keseyim bari, yoksa efendim eksikliğin farkına varır“ diye söylendi.
İki kanadı da yedikten sonra pencereye gidip baktı, efendisini göremedi. Belki de vazgeçip geri döndüler diye düşünerek, „Hey, Gretel, oldu olacak şarabını yenile, kalan tavuğu da ye ki, için rahat etsin! Afiyet şeker olsun“ dedi kendi kendine.
Ve mahzene indi, maşrapayı şarapla doldurdu, tavuklardan birini afiyetle yedi. Efendisi bir türlü gelmeyince Gretel öbür tavuğa baktı. „Biri gidince öbürü ağlamasın, onları birbirinden ayırmamak lazım. Bunun yanında bir bardak daha şarap bana iyi gelir herhalde“ dedikten sonra şaraptan okkalı bir yudum alıp ikinci tavuğu da birincinin yanına gönderdi.
Yemeğin tam yarısında efendisi çıkagelerek seslendi. „Çabuk ol, Gretel, misafir biraz sonra gelecek“ dedi.
„Hemen, efendim“ diye cevap verdi Gretel.
Efendisi sofra kurulmuş mu diye baktı ve tavukları kesmek üzere eline büyük bir bıçak alarak yemek odasına geçti.
O sırada misafir geldi ve nazikçe kapıyı çaldı. Gretel kim geldi diye koşup baktı ve misafiri görünce, işaret parmağını dudağına götürerek, „Şşşt! Şşşt! Hemen buradan kaçıp gidin. Efendim sizi ele geçirirse kulaklarınızı kesecek, haberiniz olsun! Sizi akşam yemeğine davet etti, ama aklında kulaklarınızı kesmekten başka bir şey yok! Dinleyin bakın, bıçağı nasıl da bilemekte“ dedi.
Misafir bıçak bileme sözünü işitir işitmez geldiği gibi geri döndü.
Gretel bununla yetinmedi, hemen efendisinin yanına koştu. „Ne de bir misafir çağırmışsınız ama“ dedi.
„Ne oldu ki, Gretel? Ne demek istiyorsun?“ diye sordu adam.
„Az önce kızarttığım tavukları aldığı gibi kaçtı“ dedi Gretel.
„Vay namussuz“ diye mırıldanan adam, giden tavuklara yanıyordu. „Bari bir tanesini bıraksaydı“ dedikten sonra misafirin peşinden koşup, durması için seslendiyse de misafir bunu duymamazlıktan geldi. Bunun üzerine elindeki bıçakla adamın peşinden koşarken şöyle bağırdı: „Birini bırak bari! Hiç olmazsa birini!“
Yani misafir tavuklardan birini bıraksaydı bari! ikisini birden almasaydı! Misafir de aslında onun gibi düşündü: kulaklarından birini bırakmış olmamak için tabanları yağlamıştı!
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
„Akıllı Gretel“ masalı, Grimm Kardeşler’in derlediği klasik masallardan biridir ve mizahi bir dille yazılmıştır. Masal, Gretel adında bir aşçı kadının başından geçen komik ve kurnazca bir olayı anlatır. Gretel, iki tavuk pişirmesi için görevlendirilir, ancak misafir ve efendisi gelmekte gecikince, tavukları yemeye başlar ve şaraba da oldukça düşkün olduğunu gösterir. Durumu örtbas etmek için de bir dizi kurnazlık ve yalanla durumu idare etmeye çalışır.
Masal, esasen insanların zayıflıkları, kurnazlıkları ve mizahi durumlar üzerine kuruludur. Gretel, pişirdiği tavukları yemekten kendini alamadığı için durumu kurtarmaya yönelik çeşitli bahaneler üretir ve misafire karşı bir oyun oynar. Bu hikaye, zaman zaman aldatmacalar ve yanılsamalarla dolu sosyal etkileşimlerin ve günlük yaşamın mizahi bir yansımasıdır.
Masalda dikkati çeken unsurlar arasında Gretel’in kendine güveni, yemek pişirme hüneri, kurnazlığı ve olayları kendi lehine çevirme yeteneği bulunur. Bu tür masallar, genelde okuyucuya veya dinleyiciye hem eğlenceli vakit geçirtmeyi hem de insanların zaaflarıyla dalga geçen bir içgörü sunmayı amaçlar.
„Akıllı Gretel,“ Grimm Kardeşler’in kısa, mizahi ve hafif hiciv içeren hikayelerinden biridir. Masal, klasik bir Grimm masalından beklenmeyecek şekilde, karmaşık insan doğasını ve sosyal yanlış anlamaları eğlenceli bir şekilde yansıtır.
İnsan Doğasının Açgözlülüğü ve Hazcılığı: Hikaye, Gretel’in açgözlülüğünü ve fırsatçılığını komik bir şekilde ele alır. Gretel, tavukları yemekte hiçbir ahlaki ikilem hissetmez ve yaptığı hilebazlıklardan pişmanlık duymaz. Bu, insan doğasının içindeki anlık zevklere ve fırsatçılıklara olan eğilimi eleştirir.
Toplumdaki İletişim Eksiklikleri: Gretel’in misafire yanlış bir şey söylemesi ve yanlış anlamaların bir dizi olay yaratması, iletişim eksikliğinin neden olduğu karışıklığı vurgular. Masaldaki mizah, yanlış anlaşılmaların ve eksik bilgilendirmelerin nelere yol açabileceğine dikkat çeker.
Sınıfsal Hiyerarşinin Eleştirisi: Efendi ve hizmetçi ilişkisi, sosyal sınıflar arasındaki güç dinamiklerini yansıtır. Gretel, efendisinin emirlerine uyar gibi görünürken aslında kendi planlarını uygular, bu da alt sınıfların üst sınıflara karşı sıklıkla başvurduğu stratejileri alaycı bir biçimde temsil eder.
Hayatta Kalma Taktikleri ve Kurnazlık: Gretel’in kurnaz davranışları, hayatta kalmak ve kendi çıkarlarını korumak için yaptığı taktiksel hamleleri gösterir. Bu yorumda, Gretel hem bir anti-kahraman hem de zekasıyla toplumsal engelleri aşan biri olarak görülür.
Masalın Mizahi ve Eğlenceli Yönü: Bu hikaye, masalların yalnızca ders vermek için olmadığını, aynı zamanda eğlendirmek ve güldürmek amacı taşıdığını da gösterir. Gretel’in becerikli ve mizahi anlatımı, okuyucuya keyifli bir okuma deneyimi sunar.
Kadın Zekasının ve Bağımsızlığının Vurgulanması: Gretel’in kararlı ve zeki tavırları, kadınların zekasını ve bağımsızlığını gözler önüne serer. Masal, kadın karakterlerin geleneksel rollerini aşarak nasıl güçlü ve kendi hayatlarına yön veren kişiler olabileceğini gösterir.
Bu hikaye, hem çocuklar hem de yetişkinler için farklı düzeylerde anlamlar taşıyabilir ve her okuyucuya kendi öznel yorumunu katma fırsatı sunar.
„Akıllı Gretel“ adlı masal, Grimm Kardeşler’in halk masalları koleksiyonunda yer alan eğlenceli ve ders verici bir öyküdür. Masalın dilbilimsel analizi, dil ve anlatım teknikleri açısından incelenebilir.
Anlatıcı ve Üslup: Masal, üçüncü şahıs anlatıcı tarafından basit ve akıcı bir dille aktarılmıştır. Anlatıcı, olayları dışarıdan gözlemci bir bakış açısıyla dile getirir. Üslup, mizahi unsurlar barındırır ve okurların dikkatini canlı tutmayı amaçlar.
Diyaloglar: Masal boyunca Gretel ile efendisi ve misafir arasındaki diyaloglar önemli bir yer tutar. Diyaloglar, karakterlerin içsel düşüncelerini ve niyetlerini açığa çıkarırken masala canlılık katar. Örneğin, Gretel’in şarap içtiğinde kendi kendine konuşması ve misafiri korkutmak için uydurduğu hikaye, karakterin zeki ve kurnaz yapısını vurgular.
Dil ve Sözcük Seçimi: Masaldaki dil, günlük ve konuşma diline yakındır. „Şşşt!“, „Vay namussuz“ gibi ifadeler, konuşma dilinin doğallığını ve karakterlerin duygusal tepkilerini ortaya koyar. Gretel’in efendisine „Ne de bir misafir çağırmışsınız ama“ demesi, ironik ve eğlenceli bir anlatım yaratır.
Geleneğin Kullanımı: Masal, geleneksel motif ve yapıları kullanır. Geleneksel masal yapılarında sık rastlanan „üç aşamalı yapı“ burada doğrudan görülmese de, olayların gelişimi ve sonuçlanması klasik masal kalıplarına uygun bir biçimde şekillenir. Ayrıca, masalların birçoğunda görülen „başarıya ulaşması gereken zeki bir hizmetçi karakter“ teması, bu masalda da Gretel ile temsil edilir.
Mizah Unsurları: Metin boyunca mizahi unsurlar üzerinde sıkça durulur. Gretel’in şarap içme sahneleri, kanatları birer birer tatması ve yaptığı esprili yorumlar hikayeye mizah katar. Sonunda misafirin kaçması ve Gretel’in efendisini kandırması, beklenmedik bir sonla mizahi bir doruğa ulaşır.
Temalar ve Mesaj: Masalın temalarından biri, açgözlülük ve kurnazlıktır. Gretel’in tavukları yeme şekli, açgözlülüğünü ve çalışkanlığını gösterirken, masalın sonunda misafiri korkutarak tertemiz çıkması zekâsını ve kurnazlığını vurgular. Masal, izleyicilere akıl ve zeka kullanmanın, beklenmedik durumlarda fayda sağlayabileceğine dair bir mesaj sunar.
Bu analiz, masalın katmanlı yapısını dilbilimsel ve anlatımsal öğeler üzerinden inceleyerek zengin bir okuma deneyimi sunar.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
|---|---|
| Numara | KHM 77 |
| Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 1741 |
| Çeviriler | DE, EN, DA, ES, PT, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
| Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 45.3 |
| Flesch-Reading-Ease Endeksi | 0 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
| Gunning Fog Endeksi | 19 |
| Coleman–Liau Endeksi | 12 |
| SMOG Endeksi | 12 |
| Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 10.8 |
| Karakter Sayısı | 3.846 |
| Harf Sayısı | 3.135 |
| Cümle Sayısı | 56 |
| Kelime Sayısı | 538 |
| Cümle Başına Ortalama Kelime | 9,61 |
| 6'dan fazla harf içeren kelimeler | 192 |
| Uzun kelimelerin yüzdesi | 35.7% |
| Toplam Heceler | 1.312 |
| Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,44 |
| Üç Heceli Kelimeler | 235 |
| Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 43.7% |
