Çocuklar için okuma zamanı: 12 dk
Hans yedi yıl boyunca patronunun yanında çalıştıktan sonra, „Efendim, benim zamanım doldu. Yine annemin yanma döneceğim; bana ücretimi verin“ dedi.
Efendisi, „Sen bana hep sadık kaldın ve namuslu çalıştın; ücretin de ona göre olacak“ diyerek Hans’a kafası büyüklüğünde bir külçe altın verdi.
Hans cebinden bir mendil çıkararak külçeyi sardı sonra da sırtlayıp yola çıktı.
Ağırlığını bir ayağından öbürüne vere vere bir süre yürüdü; derken bir atlı gördü. Binicisi şen şakraktı, zinde gözüküyordu.
„Ah!“ diye söylendi Hans yüksek sesle, „At sürmek güzel bir şey!
Görüntü: George Hinke (1883 – 1953)Koltuğa oturur gibi! Ayağın taşa sürtmüyor, pabucun eskimiyor ve istediğin kadar yol gidiyorsun…“
Bu sözleri duyan binici, durup ona seslendi: „Heey, Hans! Niye yaya yürüyorsun?“
„Mecburum“ diye cevap verdi, „Yüküm var; altın taşıyorum, ama kafamı oynatmaya kalksam omzuma batıyor.“
„Değişelim istersen?“ dedi binici. „Ben sana atımı vereyim, sen bana yükünü.“
„Seve seve“ dedi Hans, „Ama söyleyeyim sana, bunu taşımak zorunda kalacaksın.“
Binici atından indi, altını aldıktan sonra hayvanın dizginini Hans’ın eline verdi. „Hızlı gitmek istersen dilini şaklat ve deh! deh! de!“ dedi.
Hans’ın keyfi yerine gelmişti; ata biner binmez kendini öyle özgür hissetti ki! Biraz sonra daha hızlı gitmek istedi ve dilini şaplatarak „deh!
Görüntü: George Hinke (1883 – 1953)deh!“ dedi.
At tırısa kalktı; oğlan ne olduğunu anlamadan kendini tarlayı ana yoldan ayıran bir hendeğin içinde buldu. Eğer inek arabası gütmekte olan bir köylüyle karşılaşmamış olsaydı at çekip gitmiş olacaktı.
Hans düştüğü yerden ayağa kalkarak toparlandı. Canı çok sıkılmıştı. Köylüye, „Ata binmek hiç de kolay değilmiş! Hele böyle yaşlı ve sahibini sırtından atan biri olursa! Senin ineğin daha iyi! En azından rahat güdebilirsin, her gün sütünden tereyağı ve peynir yaparsın. Keşke benim de böyle bir ineğim olsa!“ diye yakındı.
Köylü, „Sana bir kıyak yapayım“ dedi. „İneği senin atınla değişirim!“
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Hans çok sevinerek bu öneriyi kabul etti. Köylü de ata atladığı gibi oradan uzaklaştı.
Hans sakin sakin ineği güderken şöyle düşündü: „Bir somun ekmeğim oldu mu, deme gitsin! Acıktığım zaman tereyağı ve peyniri katık ederim; susayınca da süt içerim. Daha ne olsun ki!“
Bir hana vardığında mola verdi; öğle ve akşam yemeği için ayırdıklarının hepsini yedi. Cebindeki son parayla da yarım bardak bira içti. Sonra ineğini güderek ana ocağının yolunu tuttu.
Öğlen oldukça sıcaklık arttı; bir otlağa varıncaya kadar bir saat geçti. Çok terlemişti; hararetten dili damağına yapışmıştı. „Şu ineği sağayım da, susuzluğumu gidereyim“ diye düşündü. Hayvanı ince bir ağaca bağladı; yanında kova olmadığı için meşin kasketine birkaç damla süt akıtmaya çalıştı. Ama tek bir damla süt alamadı. Sağarken acemice davrandığı için hayvanın sabrı tükendi; arka ayaklarıyla Hans’ın kafasına öyle bir çifte attı ki, oğlan sallanarak yere düştü ve bir süre kendine gelemedi.
Görüntü: George Hinke (1883 – 1953)Neyse ki, o sırada arabasında besili bir domuz taşıyan bir kasap geçiyordu oradan. „Bu ne şamata yahu!“ diyerek Hans’a yardım etti.
Hans başına geleni anlattı. Kasap ona şişesini uzatarak, „İç biraz da kendine gel! Bu inek sana süt vermez, çok yaşlanmış. Bunu ya arabaya koşacaksın ya da keseceksin“ dedi.
„Vay canına!“ diyen Hans, saçını sıvazlayarak arkaya taradı. „Kimin aklına gelirdi ki! Tabii, bunu evde kestim mi ne et verir ama! Ama ben sığır etinden hoşlanmam; sert olur çünkü. Evet, şöyle besili bir domuz olsaydı! Onun lezzeti başkadır; sosisle salam da yaparsın!“
„Dinle, Hans“ dedi kasap, „Senin hatırın için domuzumu bu inekle değişirim.“
„Sağ ol be dostum“ diyen Hans ineği adama verdi.
Görüntü: George Hinke (1883 – 1953)O da domuzu çözerek ipini Hans’ın eline verdi.
Hans yoluna devam ederken düşündü. Şimdiye kadar her isteği yerine gelmişti. Ne zaman can sıkıcı bir şey olduysa çaresini de bulmuştu.
Derken koltuğunun altında bir kaz taşıyan bir delikanlıya rastladı. Bir süre beraber yürüdüler. Hans şansından bahsetmeye başladı; kendi çıkarına yaptığı değiş tokuşları anlattı.
Delikanlı da ona, yanındaki kazı bir vaftiz ayinine yetiştireceğini söyledi. Hayvanı kanatlarından tutarak, „Şunun ağırlığına bir bak“ dedi. „Sekiz hafta adamakıllı beslendi. Bunu kızartacak olan önce her iki tarafındaki yağları ayırmalı.“
Hans onu elinde tartarak, „Doğru“ dedi. „Ama benimki de yabana atılır şey değil!“
Delikanlı domuza dört bir tarafından baktıktan sonra, düşünceli düşünceli kafasını iki yana salladı. „Dinle“ dedi. „Bu domuzun nerden geldiği belli değil! Benim geldiğim köyde muhtarın ağılından bir domuz çalmışlar. Korkarım seninki o çalınan domuz! Aratmak için adam çıkartmışlar. Senin elinde görürlerse yandın demektir! Hapse atarlar seni.“
Saf saf dinleyen Hans korktu. „Eyvah, sen bana yardım et; buraları daha iyi bilirsin“ dedi. „Benim domuzu sen al, karşılığında da kazı bana ver.“
Delikanlı, „Bu riski göze alayım bari.
Görüntü: George Hinke (1883 – 1953)Yeter ki, senin başına bir şey gelmesin“ dedi ve domuzu aldığı gibi hemen yan yollardan birine dalarak oradan uzaklaştı.
Hans içi rahatlamış olarak koluna sıkıştırdığı kazla yoluna devam etti. Kendi kendine, „İyi ki değiş tokuş ettim! Önce hayvanı güzelce kızartırım, yağını da ekmek yapmakta kullanırım. Bu beni üç ay idare eder. Tüylerini de baş yastığıma doldururum; onun üzerinde de ne uyku çekilir ama! Annem de kim bilir ne kadar sevinecek“ diye söylendi.
Son köyden geçerken bir bileyciye rastladı; adam hem çarkını döndürüyor hem de türkü mırıldanıyordu:
Çarkı çevirir, makas bilerim,
Rüzgâr biraz dursun dilerim.
Hans durup ona baktı; sonunda onunla konuştu. „Bakıyorum keyfin yerinde; hem çalışıyorsun, hem de şarkı söylüyorsun!“
„Evet“ dedi bileyci. „Bu el işinde çok para var. İyi bir bileyci elini cebine attı mı, her zaman para bulur! Bu güzel kazı nerde satın aldın sen?“
„Satın almadım; domuzumla değiştim.“
„Domuzu?“
„İnek vererek aldım.“
„İneği?“
„Atla değiş tokuş yaptım.“
„Atı nerden buldun?“
„Başım kadar büyük bir külçe altınla değiştim.“
„Peki, ya altını?“
„Yedi yıl çalışmamın karşılığı o.“
„Her taşın altından kalkmışsın“ dedi bileyci. „Cebinde hep para şıngırdasın, ister miydin? Şans yine başına vurdu.“ – „Nasıl yani?“ diye sordu Hans.
„Benim gibi bileycilik yapacaksın! Bunun için bir tane biley taşı gerek. Gerisi kendiliğinden gelir. Bende bir tane var, biraz kullanılmış, ama iş görür. Bunun karşılığında bana kazı ver! Ha, ne dersin?“
„Lafı mı olur? Yani dünyanın en mutlu insanı olacağım. Elimi ne zaman cebime atsam para çıkacak; artık hiç tasalanmam“ diyen Hans kazı adama vererek taşı aldı.
Görüntü: Otto Kubel (1868 – 1951)Bileyci yanında duran çok daha ağır bir taşı uzatarak: „Al sana iyi bir taş. Bununla kalkmış çivileri çakarsın. Al, iyi sakla“ dedi.
Hans taşları yüklenerek yola koyuldu; gözleri sevinçten parlıyordu. „Ben çok kısmetliymişim“ diye haykırdı. „Ne istedimse oldu.“
Bütün günü ayakta geçirdiği için yorulmuştu; karnı da acıkmıştı. Ama yolluğunu yiyip bitirmişti.
Yürümekte zorlandı; ikide bir durup bekliyordu. Keşke hiç yüküm olmasaydı diye düşünmekten kendini alamadı. Tarladaki kuyuya sümüklüböcek hızıyla ulaşabildi; orada dinlenip buz gibi sudan içmek istiyordu. Taşlar zarar görme- sin diye yere çömelirken onları kuyunun kenarına koydu. Kuyuya sarkıp dibini görmeye çalışırken, farkında olmadan taşlara değiverdi; onlar da cupp!
Görüntü: George Hinke (1883 – 1953)diye kuyunun içine düştü.
Hans sevinçle yerinden fırladı. Sonra diz çökerek kendisini şu taşlardan kurtardığı için yaşlı gözlerle Tanrıya dua etti.
„Kimse benim kadar mutlu olamaz“ diye içi rahatlamış olarak, hoplaya zıplaya ve güle oynaya ana ocağına yollandı.
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
„Şanslı Hans“, Grimm Kardeşler tarafından derlenen ve masallarından biri olan eğlenceli ve öğretici bir hikayedir. Masal, yedi yıl çalışmasının ardından kazandığı büyük bir külçe altınla yola çıkan Hans adlı basit ama şanslı bir adamın başından geçenleri anlatır.
Masal boyunca, Hans elindeki değerli şeyleri defalarca değiştirir, her defasında elindekinin daha da iyi olduğunu düşündüğü bir başka şeyle takas yapar. Altın külçesini bir atla, atı bir inekle, ineği bir domuzla, domuzu bir kazla ve en sonunda kazı bir biley taşıyla değiştirir. Sonunda, taşı da kaybedince hiçbir yükü kalmadığı için sevinç duyar.
Hikaye, belki de insanların sahip olduklarına değer biçme biçimlerinin sorgulanması gerektiğini ve mutluluğun maddi zenginlikle değil, hafiflikle ve iç huzuruyla geldiğini ima eder. Hans’ın her takas sonrası daha da mutlu olması, onun sahip olduklarından ziyade psikolojik durumuna ve olayları algılama biçimine ne kadar önem verdiğini gösterir. Bu sebeple, „Şanslı Hans“ masalı, içerdiği derslerle günümüzde de değerini koruyan klasik bir masaldır.
„Şanslı Hans“ hikayesi, Grimm Kardeşler tarafından yaratılmış, değiş tokuş yaparken kontrolsüzce mal ve eşyalarını kaybeden ama her zaman mutlu ve kaygısız kalan bir karakter olan Hans’ın başından geçenleri anlatan bir masaldır. Bu klasik masal, farklı şekillerde yorumlanabilir ve birçok alanda sembolik anlamlar taşıyabilir.
İşte „Şanslı Hans“ hikayesinin farklı yorumları
Mutluluğun Göreceliği: Hans, sahip olduğu her şeyi bir biri ardına değiş tokuş eder ve sonunda hiçbir şey kalmaz; ancak o her zaman mutlu kalır. Bu, maddi zenginliğin mutluluğu doğrudan etkilemediği, kişisel tatminin kişinin zihninde olduğu mesajını verir.
Şans ve Talih: Hans’ın her hamlesi başkaları tarafından kötü şans olarak görülebilir, ama o her defasında durumdan memnun kalmayı başarır. Bu da dışsal başarılar yerine kişisel tatminin ve bakış açısının ne kadar önemli olduğuna işaret eder.
Değerlerin Değişebilirliği: Hans’ın hikayesi, nesnelerin değerinin ve anlamının, ihtiyaçlar, şartlar veya bakış açılarına göre değişebileceğini gösterir. Hans, her takas yaptığında mevcut durumunu iyileştirdiğine inanır, bu da her zaman daha iyiyi aramaktan ziyade mevcut durumdan memnun olmayı ön plana çıkarır.
Basit Yaşamın Getirdiği Huzur: Hikaye, modern toplumun karmaşıklığından uzakta, basit bir hayat yaşamanın huzurunu sembolize edebilir. Hans, her şeyden kurtularak sonunda sahip olmanın yükünden kurtulur ve bu durumu büyük bir hafifleme olarak kabul eder.
Çocuk Masumiyeti ve Saflık: Hans, saf ve çocukça bir bakış açısıyla dünyaya bakar ve bu yüzden olan biten karşısında endişelenmez. Bu, masumiyetin ve saflığın korunmasının önemini vurgulayabilir.
Her bir yorum, farklı bir bakış açısı kazandırmakta ve okuyucuya çeşitli dersler sunmaktadır. „Şanslı Hans“ gibi masallar, günlük hayatta karşılaşılan zorluklara ve seçimlere dair dersler verirken aynı zamanda eğlenceli ve düşündürücü bir okuma deneyimi sağlar.
„Şanslı Hans“ masalı, Grimm Kardeşler’in eserlerinden biridir ve metin, dilbilimsel açıdan birkaç açıdan analiz edilebilir:
Metin Yapısı ve Dilbilgisel Özellikler
Diyaloglar ve Anlatım Tekniği: Masal, diyaloglar ve üçüncü kişi anlatımı üzerinden ilerler. Diyaloglar, karakterlerin kişiliklerini ve düşüncelerini doğrudan aktarmak için kullanılır. Üçüncü kişi anlatımı ise olayların geniş bir perspektiften değerlendirilmesini sağlar.
Zaman Kipi ve Çekimleri: Hikaye genellikle geçmiş zaman kipinde anlatılır. Bu, masalların geleneksel anlatım tarzıyla uyumludur ve okuyucuyu uzak bir geçmişte geçen bir hikayeye çeker.
Duygusal ve Betimleyici Dil: Metinde, karakterlerin duygusal durumlardaki değişimleri ve çevresel betimlemeler dikkat çekicidir. Örneğin, „gözleri sevinçten parlıyordu“ gibi ifadeler, Hans’ın psikolojik durumunu betimlemek için duygusal bir dil kullanır.
Sözdizimi ve Cümle Yapısı: Cümle yapıları, masalın basit ve anlaşılır kalması için genellikle basit ve yapısal olarak doğrudandır. Kısa ve öz cümleler, hikayenin akıcılığını sağlar.
Metafor ve Benzetimler: Masalda, hikayenin mesajını pekiştiren birçok metafor ve benzetim kullanılmaktadır. Örneğin, „kafası büyüklüğünde bir külçe altın“ metaforu, altının değerini ve ağırlığını vurgular.
Tematik ve Semantik Özellikler
Şans ve Kısmet: Masalın ana teması, Hans’ın yapmış olduğu değiş tokuşların her birinin aşamalı olarak değer kaybetmesine rağmen kendini sürekli ‚şanslı‘ hissetmesi üzerine kuruludur.
Açgözlülük ve Tatminsizlik: Hikaye, insan doğasındaki tatminsizlik ve sürekli daha fazlasını isteme haline de işaret eder. Hans her seferinde daha iyi bir şey elde ettiğini düşünerek değiş-tokuş yapar.
Hikmet ve Öğretici Niteliği: Masal, okuyucuya ve özellikle çocuklara hayat hakkındaki dersler verir, özellikle de maddi sahipliklerin ötesinde mutluluğun bulunabileceği fikri üzerinde durur.
Sosyal ve Kültürel Unsurlar
Toplumsal Roller ve Sınıf: Masal, sosyal yapı ve sınıf farklarını da dolaylı yoldan aktarır. Hans, yedi yıl çalıştıktan sonra kazandığı külçeyi değiş tokuşlarla kaybederek ve elindeki kazançları önemsemeyerek sosyal sınıfını değiştirme ya da yükseltme amacını da göz ardı eder.
Çalışma ve Emek: Çalışmanın ve elde edilen kazancın değeri masal boyunca sorgulanır. Hans, emekle kazanılan külçeyi kolayca bırakır ve tekrar, sürekli olarak, daha az değerlilerle değiştirir.
Genel olarak „Şanslı Hans“ masalı, klasik masal anlatılarını ve toplumsal mesajları başarılı bir şekilde birleştirir. Dilbilimsel analizi, masalın yapısal ve anlamsal derinliğini anlamaya yardımcı olur ve masalın aktarımındaki ustalığı ortaya koyar.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
|---|---|
| Numara | KHM 83 |
| Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 1415 |
| Çeviriler | DE, EN, DA, ES, FR, PT, FI, HU, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
| Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 38.4 |
| Flesch-Reading-Ease Endeksi | 5.3 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
| Gunning Fog Endeksi | 18.2 |
| Coleman–Liau Endeksi | 12 |
| SMOG Endeksi | 12 |
| Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 8 |
| Karakter Sayısı | 7.438 |
| Harf Sayısı | 5.947 |
| Cümle Sayısı | 147 |
| Kelime Sayısı | 1.087 |
| Cümle Başına Ortalama Kelime | 7,39 |
| 6'dan fazla harf içeren kelimeler | 337 |
| Uzun kelimelerin yüzdesi | 31% |
| Toplam Heceler | 2.493 |
| Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,29 |
| Üç Heceli Kelimeler | 415 |
| Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 38.2% |
