Czas czytania dla dzieci: 7 min
Jechała ongiś pewna biedna służka ze swoim państwem przez wielki las, a gdy już byli w środku lasu, z gąszczy wyszli zbóje i zamordowali, kogo znaleźli. Zginęli wszyscy prócz dziewczyny, która ze strachu wyskoczyła z wozu i schowała się za drzewem. Gdy zbójcy odeszli już z łupem, wyszła z ukrycia i ujrzała, jak wielkie stało się nieszczęście. Zaczęła gorzko płakać i rzekła: „Cóż ja biedna teraz pocznę, nie znajdę drogi z lasu. Nie mieszka tu ani jedna ludzka dusza. Na pewno głód mnie zmorzy na śmierć.“ Chodziła w koło, szukała drogi z lasu, lecz jej nie znalazła. Gdy nadszedł wieczór, usiadła pod drzewem, oddała się w opiekę Bogu i chciała tak zostać, nie odchodzić stąd, niech się dzieje, co chce.
Lecz gdy siedziała tak już chwilę, przyfrunął do niej biały gołąb, a w dziobie miał mały, złoty kluczyk. Kluczyk położył jej na ręce i rzekł: „Widzisz tam to wielkie drzewo? Jest w nim mały zamek, gdy go otworzysz tym kluczykiem, znajdziesz tam dość jadła by nie cierpieć dłużej głodu.“ Poszła więc do drzewa, otworzyła je i znalazła tam mleko w małej miseczce i biały chleb na dodatek, tak że mogła się najeść do syta. Gdy już nie była głodna, rzekła: „Już czas, gdy kury wracają do domu. Jestem taka zmęczona. Gdybym mogła położyć się do łóżka.“ Wtedy znów przyleciał gołąbek i przyniósł jej drugi złoty kluczyk w dziobie i rzekł: „Otwórz tamto drzewo, a znajdziesz tam łóżko.“ Otworzyła je zatem i znalazła tam piękne, miękkie łóżko, pomodliła się do dobrego Boga, by jej strzegł w nocy, położyła się i zasnęła. Rankiem gołąbek przyleciał po raz trzeci, znów przyniósł jej kluczyk i rzekł: „Otwórz tamto drzewo, a znajdziesz tam suknie,“ a gdy je otworzyła, znalazła suknie, całe w złocie i szlachetnych kamieniach, a wyglądała w nich tak cudnie, jak nie wygląda żadna królewna. I żyła tak przez pewien czas, a gołąbek przylatywał codziennie i troszczył się o wszystko, co było jej potrzebne, a było to ciche i dobre życie.
Pewnego jednak dnia gołąbek przyleciał i rzekł: „Czy zrobisz coś dla mnie?“
„Z całego serca chętnie,“ rzekła dziewczyna. Rzekł tedy gołąbek: „Zaprowadzę cię do małego domku, wejdź do niego, koło pieca będzie siedziała stara kobieta. Powie „dzień dobry,“ lecz nie odpowiadaj jej, choćby nie wiem co robiła, idź jeno do drzwi od strony jej prawej ręki, otwórz je, wejdź do izby, gdzie na stole będzie leżało mnóstwo przeróżnych pierścieni. Będą tam pierścienie przecudne, o lśniących kamieniach, lecz nie zabieraj ich, szukaj jeno skromnego pierścienia. Musi być wśród nich. Przynieś mi go najszybciej, jak możesz.“
Dziewczyna poszła do domku. Gdy weszła w drzwi, zobaczyła staruchę. Gdy stara ją dostrzegła, zrobiła wielkie oczy i rzekła: „dzień dobry, moje dziecko.“ Dziewczyna nie odpowiedziała jednak. Poszła prosto do drzwi. „A dokąd że to?“ zawołała stara i złapała ją za spódnicę próbując ją przytrzymać, „To mój dom i nikt nie może tu wchodzić, jeśli tego nie chcę.“ Lecz dziewczyna milczała, uwolniła się od starej i weszła prosto do izby. Na stole leżało mnóstwo pierścieni, świeciły i żarzyły się przed oczyma. Przerzucała je, szukała tego skromnego, lecz nie mogła go znaleźć.
Gdy tak szukała spostrzegła, że stara próbuje się wykraść, a w ręce ma klatkę. Podeszła więc do niej, wyrwała jej ją z ręki, a gdy ją podniosła, zobaczyła w środku ptaka. Ptak ów w dziobie trzymał skromny pierścień. Wzięła więc go i zadowolona uciekła z domu . Myślała, że gołąbek przyjdzie po pierścień, lecz nie przyszedł. Oparła się więc o drzewo chcąc na niego czekać, a gdy tak stała, wydało się jej, że drzewo robi się miękkie, giętkie i opuszcza swe gałęzie. Nagle gałęzie oplotły się wokół niej i zmieniły w ramiona. Obejrzała się, a drzewo nie było już drzewem, jeno pięknym mężczyzną, który ją obejmował, serdecznie ucałował i rzekł: „Wybawiłaś mnie, uwolniłaś mnie z mocy starej, a była ona złą wiedźmą. Zamieniła mnie w drzewo. Codziennie przez parę godzin byłem białym gołębiem, a dopóki miała ten pierścień, nie mogłem odzyskać ludzkiej postaci.“ Czar prysł także nad służbą i końmi królewicza, a potem pobrali się i żyli szczęśliwie.
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Kontekst
Interpretacje
Jezyk
„Starucha w lesie“ to jedna z mniej znanych baśni autorstwa Braci Grimm, pełna tajemnic i magicznych elementów, które są typowe dla ich twórczości. Historia opowiada o biednej służce, która, po tym jak jej państwo zostaje napadnięte przez zbójców, sama musi przetrwać w nieznanym lesie.
Dziewczyna, opuszczona i zrozpaczona, znajduje nadzieję w postaci białego gołębia, który ofiarowuje jej małe złote kluczyki do otwierania drzew, za którymi kryją się jedzenie, łóżko i piękne suknie. Jej nowa codzienność i opieka ze strony tajemniczego gołębia są przerywane prośbą o pomoc. Gołąb prosi ją, by odwiedziła domek starej kobiety i zdobyła skromny pierścień spośród wielu innych.
Służka dzielnie wykonuje zadanie, nie zważając na złą wiedźmę, która próbuje ją powstrzymać. Dzięki jej odwadze uwalnia zaklętego księcia, który był zamieniony w drzewo i gołębia, a pierścień był kluczem do złamania czaru. Po uwolnieniu księcia i jego służby, dziewczyna i książę pobierają się i żyją szczęśliwie.
Baśń pokazuje motywy odwagi, poświęcenia i wytrwałości oraz porusza temat walki dobra ze złem, często spotykany w twórczości Braci Grimm.
„Starucha w lesie“ to jedna z mniej znanych baśni Braci Grimm, która zawiera kilka interesujących motywów i przesłań. Jak wszystkie baśnie, można ją interpretować na różne sposoby.
Motyw próby i nagrody: Opowieść jest klasycznym przykładem motywu, gdzie bohaterka zostaje poddana ciężkiej próbie (przetrwanie w lesie), a za swoją wytrwałość i dobroć otrzymuje odpowiednią nagrodę (księcia i szczęśliwe życie).
Pomoc od natury: Biały gołąb, jako przewodnik i pomocnik, symbolizuje tutaj naturę i bardziej duchową, niewidzialną opiekę, która wspiera bohaterkę w trudnych chwilach. Może to być interpretowane jako znak wiary w opiekę sił wyższych lub jako metafora intuicji i wewnętrznej mądrości.
Przemiana i wyzwolenie: Książę, zaklęty w drzewo i gołębia, może symbolizować kogoś, kto jest uwięziony przez okoliczności lub złe moce. Jego uwolnienie może być metaforą przemiany osobistej i odkrycia prawdziwej tożsamości. Dziewczyna, znajdując pierścień, pokazuje swoją zdolność dostrzegania prawdy i przynosi wybawienie innym, co jest jej własną formą rozwoju.
Walka ze złem: Stara kobieta uosabia zło, które musi zostać przezwyciężone. Obecność pierścieni może sugerować, że pokusy są liczne i kuszące, lecz prawdziwa wartość leży w skromności i umiarkowaniu, które dziewczyna wybrała.
Siła milczenia i determinacji: Główna bohaterka odnosi sukces dzięki swojej determinacji i umiejętności zachowania milczenia w odpowiednich momentach. To może być interpretowane jako podkreślenie wartości rozważności i skupienia na celu, nawet gdy otoczenie próbuje rozproszyć lub zatrzymać.
Symbolika kluczy: Złote klucze mogą symbolizować odkrywanie tajemnic życia lub otwieranie drzwi do nowych możliwości i etapów życiowych. Są to klucze do przetrwania, wygody i odkrywania prawdziwej wartości.
Podsumowując, „Starucha w lesie“ to opowieść, która podkreśla wartości takie jak dobroć, wytrwałość, wiara w opiekę sił wyższych, umiejętność rozróżniania prawdy od fałszu oraz siłę wewnętrzną pozwalającą przezwyciężyć przeciwności losu. Jak w większości baśni, różne aspekty historii mogą przemawiać do różnych osób w odmienny sposób, zależnie od ich doświadczeń i przekonań.
Baśń „Starucha w lesie“ Braci Grimm zawiera wiele interesujących elementów lingwistycznych, które można przeanalizować.
Styl narracyjny: Baśnie Braci Grimm charakteryzują się prostym, ale zarazem sugestywnym stylem, który jest zrozumiały dla szerokiej grupy odbiorców. Narracja jest liniowa, co ułatwia śledzenie fabuły.
Język archaiczny: W tekście można znaleźć słowa i zwroty, które dziś uważane są za archaiczne, co podkreśla jego baśniowy charakter i przenosi czytelnika w przeszłość. Przykładem jest użycie zwrotów takich jak „ongiś“ czy „jeno“.
Personifikacja i metafora: W baśni często stosuje się personifikację (np. gałęzie drzewa zamieniają się w ramiona), co nadaje opowieści magiczny charakter. Metafory podkreślają natomiast emocjonalne i symboliczne znaczenia wydarzeń.
Motywy powtarzające się: Typowe dla baśni są powtarzające się motywy, takie jak magiczne klucze, które dają dostęp do ukrytych przestrzeni, czy transformacja postaci. Motyw białego gołębia jako pomocnika i przewodnika jest również często spotykany.
Dialogi: Dialogi w baśni są krótkie i zwięzłe, służą głównie do przekazywania ważnych informacji lub wyrażania emocji bohaterów. Na przykład, przestrogi gołębia czy wymiana zdań ze staruchą.
Symbolika: Każdy element w baśni ma swoje symboliczne znaczenie. Biały gołąb symbolizuje czystość i pomoc, a złote klucze wskazują na odkrywanie czy poznawanie nowych tajemnic.
Motyw próby: Baśń zawiera typowy motyw próby, gdzie bohaterka musi pokonać trudności, aby osiągnąć cel. Próba ta jest środkiem do przemiany zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej.
Rozwój postaci: Mimo że baśnie skupiają się na akcji, można zauważyć rozwój głównej bohaterki – od przerażonej służki do odważnej osoby, która uwalnia księcia z zaklęcia.
Tematyka: Baśń porusza tematy takie jak walka dobra ze złem, sprawiedliwość, odwaga oraz magiczna transformacja. Jest to typowe dla twórczości Braci Grimm.
Podsumowując, „Starucha w lesie“ to baśń, która poprzez swój język, symbolikę i konstrukcję fabuły przenosi czytelnika do świata magii i cudowności, jednocześnie przekazując uniwersalne wartości i lekcje moralne.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
|---|---|
| Numer | KHM 123 |
| Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 442 |
| Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, PT, HU, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
| Indeks czytelności Björnssonaa | 40.5 |
| Flesch-Reading-Ease Indeks | 40.1 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 11.2 |
| Gunning Fog Indeks | 13.8 |
| Coleman–Liau Indeks | 12 |
| SMOG Indeks | 12 |
| Automatyczny indeks czytelności | 8.5 |
| Liczba znaków | 4.073 |
| Liczba liter | 3.237 |
| Liczba zdania | 47 |
| Liczba słów | 670 |
| Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 14,26 |
| Słowa z więcej niż 6 literami | 176 |
| Procent długich słów | 26.3% |
| Sylaby razem | 1.206 |
| Średnie sylaby na słowo | 1,80 |
| Słowa z trzema sylabami | 139 |
| Procent słów z trzema sylabami | 20.7% |
