Czas czytania dla dzieci: 5 min
Pewien gospodarz miał wiernego konia, który był już stary i nie mógł mu służyć, więc jego pan nie chciał go dłużej żywić i rzekł:
– Wprawdzie nie jesteś mi już na nic potrzebny, ale nie chcę twojej krzywdy. Jeśli masz jeszcze dość sił, aby sprowadzić mi lwa, to pozwolę ci u siebie zostać, a teraz wynoś się z mojej stajni.
I wypędził go na cztery wiatry.
Koniowi smutno się zrobiło i ruszył do lasu, żeby się tam schronić przed niepogodą. Po drodze spotkał lisa, który go zagadnął:
– Co się tam samotnie wleczesz ze zwieszoną głową?
– Ach – odparł koń – skąpstwo i wierność nie idą w parze, mój pan zapomniał, ile lat mu pracowicie służyłem, a że nie nadaję się już do pracy w polu, nie chce mnie dłużej żywić i wygnał mnie ze stajni.
– Tak bez słowa pociechy? – spytał lis.
– Pociecha była marna: powiedział, że jeśli mam jeszcze dość siły, aby mu sprowadzić lwa, to gotów jest mnie zatrzymać, ale przecież sam dobrze wie, że ja już tyle sił nie mam.
Lis rzekł:
– Ja ci pomogę: połóż się, wyciągnij kopyta i nie ruszaj się, jakbyś był nieżywy.
Koń postąpił, jak mu lis kazał, ten zaś poszedł do lwa, który nie opodal miał swoją jaskinię i rzekł:
– O parę kroków stąd leży martwy koń, chodź, to cię do niego zaprowadzę, będziesz miał wspaniałą ucztę.
Lew ruszył za nim, a kiedy stanęli nad leżącym koniem, lis odezwał się:
– Tutaj nie będziesz mógł pożywić się w spokoju, jak twej godności przystało. Wiesz co, przywiążę go do ciebie za ogon i w ten sposób zawleczesz go do swej jaskini i tam sobie wygodnie schrupiesz.
Lwu spodobała się ta rada. Podszedł bliżej i żeby lis mógł konia mocno do niego przywiązać, stał całkiem bez ruchu. Tymczasem lis końskim ogonem związał lwu łapy, a porobił przy tym tyle węzłów i tak mocno ogon zasupłał, że żadną miarą nie udałoby się lwu z niego wywikłać. Po dokonaniu tego dzieła klepnął konia po zadzie i rzekł:
– A teraz ciągnij, siwku, ciągnij.
Koń zerwał się tedy na równe nogi, pociągnął lwa za sobą. Ten zaś jął ryczeć tak głośno, że wszystkie ptaszki w lesie wystraszył. Koń wcale się tym rykiem nie przejmując powlókł lwa przez pole aż pod drzwi swego pana. Na ten widok gospodarz opamiętał się i rzekł do konia:
– Zostaniesz u mnie i na niczym ci zbywać nie będzie.
Żywił go też, nie skąpiąc paszy, aż do śmierci.
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Opowieść „Lis i koń“ autorstwa Braci Grimm to klasyczna bajka z morałem. Przedstawia historię starego konia, który z powodu swojej niezdolności do pracy zostaje porzucony przez swojego pana. Jednak dzięki przebiegłości lisa udaje mu się zmienić swoje przeznaczenie.
Kiedy koń spotyka się z lisem w lesie, szybko okazuje się, że lis ma plan, jak pomóc zwierzęciu w potrzebie. Dzięki inteligencji i sprytowi lisa, koń zostaje postawiony w sytuacji, w której zyskuje przewagę nad lwem. W efekcie koń udaje się zaciągnąć lwa z powrotem do gospodarstwa, co imponuje jego dawnemu panu. Właściciel konia, widząc jego wartość i umiejętności, postanawia przyjąć go z powrotem i zapewnić mu opiekę do końca jego dni.
Morałem tej bajki jest to, że spryt i inteligencja mogą przezwyciężyć fizyczne słabości czy pozornie beznadziejne sytuacje. Historia pokazuje również, że lojalność i wcześniejsze zasługi nie powinny być łatwo zapomniane. Dodatkowo, podkreślany jest motyw przyjaźni i wzajemnej pomocy, które mogą prowadzić do pokonania przeciwności losu.
Bajka Braci Grimm „Lis i koń“ oferuje bogaty materiał do interpretacji, pozwalając na rozważenie różnych tematów i wartości.
Wierność i wdzięczność: Głównym przesłaniem bajki może być refleksja nad wartością lojalności i wdzięczności. Mimo lat wierności, koń zostaje porzucony, gdy już nie jest zdolny do pracy. Jednak dzięki sprytowi lisa, koń jest w stanie udowodnić swoją wartość i odzyskać opiekę gospodarza. Bajka zwraca uwagę na to, że wierność i oddane lata pracy powinny być doceniane, a każdy zasługuje na godną starość.
Spryt i inteligencja: Historia naświetla także znaczenie sprytu i wykorzystania inteligencji do rozwiązywania problemów. Lis używa swojego przebiegłego umysłu, by pomóc koniowi, co wskazuje, że często kreatywne myślenie i współpraca mogą przewyższyć surową siłę.
Natura ludzka i zachłanność: Zachowanie gospodarza można interpretować jako przykład ludzkiej chciwości i niewdzięczności. Zamiast docenić to, co ma, gospodarz kieruje się własnym interesem, co ostatecznie zostaje mu pokazane jako błędne poprzez inteligencję i inicjatywę innych.
Karma i sprawiedliwość: Historia sugeruje pewien element moralnej sprawiedliwości – koń, będąc wiernym i uczciwym, ostatecznie zostaje nagrodzony, podczas gdy lew, który chciał skorzystać na sytuacji, ponosi karę.
Współpraca i pomoc wzajemna: Działanie lisa, który bezinteresownie pomaga koniowi, pokazuje jak ważna jest pomoc i współpraca pomiędzy różnymi osobami (czy zwierzętami) w społeczeństwie. Czasem wsparcie od innych może kompletnie odmienić nasze życie.
Każda z tych interpretacji pokazuje, że bajki, mimo swojej pozornej prostoty, mogą oferować głębokie przesłania na temat ludzkiej natury, moralności i społecznych wartości.
Baśń „Lis i koń“ autorstwa Braci Grimm jest interesującym przykładem wykorzystania sprytu i inteligencji jako środków do osiągnięcia celu. Analiza lingwistyczna tego tekstu pozwala na zrozumienie, jak język i struktura tej baśni przyczyniają się do jej przesłania i oddziaływania.
Koń: Przedstawiony jako lojalny i pracowity, choć teraz już niezdolny do pracy z powodu wieku. Jego smutek i poczucie niesprawiedliwości są kluczowe dla narracji i budzą empatię czytelnika.
Lis: Symbolizuje przebiegłość i inteligencję. Jego działania są kierowane nie tylko chęcią pomocy koniowi, ale także pokazują, jak można wykorzystać słabości innych (w tym przypadku lwa) dla osiągnięcia celu.
Lew: Reprezentuje siłę fizyczną, która zostaje pokonana przez spryt lisa. Jest łatwowierny, co prowadzi do jego ostatecznej porażki.
Spryt kontra siła: Baśń ilustruje, że intelekt i strategia mogą przewyższać fizyczną potęgę. Lis, stosując podstęp, manipuluje lwem i rozwiązuje problem konia.
Wierność i sprawiedliwość: Historia zaczyna się od niesprawiedliwego traktowania konia przez gospodarza, co podkreśla kontrast pomiędzy jego wiernością a skąpstwem pana. Ostateczne uznanie wartości konia przez gospodarza wskazuje na odkupienie i zmianę podejścia.
Struktura narracyjna: Baśń ma typową strukturę opowieści z zamknięciem fabularnym, gdzie początkowy problem (wygnanie konia) zostaje rozwiązany, a bohaterowie znajdują się w lepszej sytuacji niż na początku. Dialogi są bezpośrednie i służą do szybkiego posuwania akcji naprzód. Użycie mowy potocznej i prostych sformułowań sprawia, że historia jest zrozumiała i angażująca.
Koń: jako symbol lojalności i starań, które nie zawsze są nagradzane.
Lis: jako archetyp postaci sprytnej i przebiegłej, często występującej w folklorze jako trickster.
Lew: jako symbol siły, która sama w sobie nie gwarantuje sukcesu.
Morał: Przekaz baśni jest wielowarstwowy. Oprócz oczywistej lekcji o wyższości mądrości nad brutalną siłą, jest również sugestia, że wierna służba i lojalność zasługują na uznanie i sprawiedliwe traktowanie. Baśń pokazuje, że nawet w sytuacji pozornie bez wyjścia, kreatywność i spryt mogą prowadzić do pozytywnego rozwiązania.
Podsumowując, baśń „Lis i koń“ Braci Grimm poprzez prostą narrację i wyraziste postacie, ilustruje uniwersalne prawdy o ludzkiej naturze i społeczeństwie, czyniąc ją ponadczasowym dziełem o nieprzemijającej wartości.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
|---|---|
| Numer | KHM 132 |
| Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 47A |
| Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, PT, IT, JA, NL, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
| Indeks czytelności Björnssonaa | 37.4 |
| Flesch-Reading-Ease Indeks | 47.4 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 11.1 |
| Gunning Fog Indeks | 13.6 |
| Coleman–Liau Indeks | 10.3 |
| SMOG Indeks | 12 |
| Automatyczny indeks czytelności | 8.5 |
| Liczba znaków | 2.266 |
| Liczba liter | 1.769 |
| Liczba zdania | 22 |
| Liczba słów | 399 |
| Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 18,14 |
| Słowa z więcej niż 6 literami | 77 |
| Procent długich słów | 19.3% |
| Sylaby razem | 665 |
| Średnie sylaby na słowo | 1,67 |
| Słowa z trzema sylabami | 64 |
| Procent słów z trzema sylabami | 16% |
