Czas czytania dla dzieci: 4 min
Lis opowiadał kiedyś wilkowi o sile człowieka i o tym, że żadne zwierzę nie może mu dorównać, jeżeli nie użyje podstępu. A na to wilk:
– Gdybym tylko zobaczył kiedy człowieka, zaraz bym się na niego rzucił.
– A ja ci w tym pomogę – rzekł lis – przyjdź do mnie jutro rano, pokażę ci człowieka.
Wilk stawił się raniutko, a lis poprowadził go na drogę, którą chadzał zazwyczaj myśliwy. Najpierw nadszedł stary, wysłużony żołnierz.
– Czy to jest człowiek? – zapytał wilk.
– Nie – odparł lis – to był kiedyś człowiek.
Potem nadszedł mały chłopiec, idący do szkoły.
– A czy to jest człowiek?
– Nie, to będzie kiedyś człowiek.
Wreszcie ukazał się myśliwy z dubeltówką na ramieniu i nożem myśliwskim za pasem.
– Oto jest człowiek – rzekł lis do wilka – na tego możesz się rzucić. Ja jednak wolę się ukryć w norze.
Wilk rzucił się na człowieka, ale myśliwy, widząc go, powiedział:
– Szkoda, że nie nabiłem fuzji kulą – wycelował i strzelił wilkowi śrutem w pysk.
Wilk zmarszczył się gniewnie, ale nie dał się odstraszyć i znów ruszył do ataku. Myśliwy wpakował mu więc drugi nabój śrutu. Wilk przezwyciężył ból i skoczył na myśliwego; ale ten wydobył nóż i zadał mu kilka ciosów, aż wilk krwawiąc uciekł z wyciem do lisa.
– No, bracie wilku – zapytał lis – jak ci się powiodło z człowiekiem?
– Ach – odparł wilk – nie tak wyobrażałem sobie siłę człowieka. Najpierw zdjął z ramienia kij i dmuchnął w niego, a mnie coś plunęło w twarz, co drapało i łechtało strasznie. Potem jeszcze raz dmuchnął w kij, a mnie coś grzmotnęło w nos. Kiedy zaś byłem zupełnie blisko, wyciągnął sobie z ciała żebro i tak mnie nim uderzył, że ledwo żywy uciekłem.
– Widzisz – rzekł lis – jaki z ciebie pyszałek! A radziłem ci nie stawiać człowiekowi na drodze!

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Bajka „Wilk i człowiek“ autorstwa Braci Grimm opowiada o spotkaniu wilka z człowiekiem, które było efektem intrygi lisa. Lis, chcąc pokazać wilkowi, jak potężnym stworzeniem jest człowiek, przedstawia mu trzech różnych ludzi: starego żołnierza, chłopca i myśliwego. Wilk, kierowany ciekawością i odwagą, decyduje się zaatakować myśliwego, którego lis wskazuje jako prawdziwego człowieka.
Pomimo ran zadanych przez myśliwego, który najpierw strzela do wilka, a później rani go nożem, wilk z trudem uchodzi z życiem. Po tej konfrontacji wilk zdaje sobie sprawę z siły i nieprzewidywalności człowieka, którą wcześniej ignorował. Lis podkreśla lekcję wyciągniętą z tej przygody, przypominając wilkowi, że przestrzegał go przed konfrontacją z człowiekiem.
Bajka niesie za sobą przesłanie, by nie lekceważyć siły i zdolności innych, oraz ostrzega przed zarozumiałością i brawurą. Dodatkowo uwypukla mądrość lisa, który potrafi ocenić sytuację i uniknąć niebezpieczeństwa.
Bajka „Wilk i człowiek“ braci Grimm jest ciekawą refleksją na temat różnorodnych interpretacji siły i inteligencji. Oto kilka możliwych interpretacji i wniosków płynących z tej historii:
Inteligencja ponad siłę: Bajka podkreśla, że człowiek, mimo że fizycznie słabszy od wielu zwierząt, potrafi dzięki swojej inteligencji i narzędziom, które stworzył, być skuteczniejszy i groźniejszy. Wilk, reprezentujący czystą siłę i instynkt, nie jest w stanie poradzić sobie z człowiekiem uzbrojonym w broń i nóż.
Ostrzeżenia i mądrość: Lis jako postać sprytna i doświadczona ostrzega wilka przed zbytnim zuchwalstwem i próbą sił z człowiekiem. Historia pokazuje, że warto słuchać rad bardziej doświadczonych, nawet jeśli wydają się one w danym momencie przesadzone.
Przestroga przed pychą: Wilk jest typowym przykładem postaci, która zbytnio ufa własnym możliwościom i nie docenia przeciwnika. Jego pycha prowadzi go do starcia, które kończy się dla niego katastrofą. Bajka może być przestrogą, że nadmierna pewność siebie i niedocenianie innych mogą prowadzić do klęski.
Krytyka agresji: Historia może być również interpretowana jako krytyka podejścia agresywnego i nieprzemyślanego działania. Zamiast próbować zrozumieć i może współpracować, wilk decyduje się na bezpośrednie starcie, co okazuje się błędne.
Rola narzędzi i rozwój cywilizacyjny: Człowiek w bajce jest przedstawiony jako istota, która poprzez rozwój narzędzi (strzelba, nóż) uzyskuje przewagę nad innymi istotami. Może to być komentarz na temat ludzkiej zdolności do adaptacji i pokonywania ograniczeń przy pomocy technologii.
Podsumowując, bajka „Wilk i człowiek“ to opowieść, która poprzez swoją prostotę i symbolikę przekazuje wiele ważnych lekcji na temat mądrości, pokory, współpracy i wykorzystania intelektu do pokonywania przeciwności.
Baśń „Wilk i człowiek“ braci Grimm zawiera wiele interesujących elementów lingwistycznych, które można poddać analizie. Oto kilka aspektów językowych i stylistycznych, które można wyróżnić w tej historii:
Dialog i Narracja: Cała opowieść składa się głównie z dialogów między lisem a wilkiem oraz krótkiej narracji. Dzięki temu fabuła jest dynamiczna, a czytelnik szybko zostaje wprowadzony w akcję. Wypowiedzi bohaterów są zwięzłe i celne, co sprzyja budowaniu napięcia.
Personifikacja Zwierząt: Zarówno wilk, jak i lis są przedstawieni jako istoty rozumne, które potrafią komunikować się i dyskutować na temat takich pojęć jak siła czy mądrość. Jest to typowy zabieg w baśniach, gdzie zwierzęta często odzwierciedlają ludzkie cechy i zachowania.
Kontrast i Ironia: W baśni znajduje się wyraźny kontrast między wyobrażeniami wilka o człowieku a rzeczywistością. Wilk jest przekonany o swojej sile i uważa, że może pokonać człowieka, ale napotyka opór i zostaje pokonany dzięki ludzkiej pomysłowości i technologii (dubeltówka, nóż).
Symbolika: Człowiek jest przedstawiony nie tylko jako istota fizycznie słabsza od zwierząt, ale jako ktoś, kto dzięki rozumowi i narzędziom potrafi pokonywać swoje ograniczenia. Przedmioty używane przez myśliwego (dubeltówka, nóż) są symbolami inteligencji i przewagi technologicznej.
Manipulacja: Postać lisa jest przykładem sprytu i przebiegłości. Lis manipuluje wilkiem, by zobaczyć, jakie będą konsekwencje starcia z człowiekiem. W ten sposób baśń przekazuje przestrogę o nierozważnym podejmowaniu wyzwań bez pełnego zrozumienia sytuacji.
Morał i Przysłowie: Na końcu opowiadania lis wyraża się z wyższością wobec wilka, mówiąc „jaki z ciebie pyszałek“, co podkreśla morał opowieści o niebezpieczeństwie wynikającym z pychy i arogancji. Baśń uczy, że warto słuchać rad i nie lekceważyć przeciwników.
Baśń „Wilk i człowiek“ jest przykładem opowieści, która, mimo swojej prostoty, niesie ze sobą głębokie przesłanie i bogactwo lingwistyczne. Stylem typowym dla braci Grimm, historia łączy w sobie elementy humoru i powagi, ucząc ważnych życiowych lekcji.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 72 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 157 |
Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, FR, PT, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Indeks czytelności Björnssonaa | 36.9 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 47.8 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 9.4 |
Gunning Fog Indeks | 12.3 |
Coleman–Liau Indeks | 11.7 |
SMOG Indeks | 11.7 |
Automatyczny indeks czytelności | 6.4 |
Liczba znaków | 1.732 |
Liczba liter | 1.343 |
Liczba zdania | 25 |
Liczba słów | 287 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 11,48 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 73 |
Procent długich słów | 25.4% |
Sylaby razem | 500 |
Średnie sylaby na słowo | 1,74 |
Słowa z trzema sylabami | 55 |
Procent słów z trzema sylabami | 19.2% |