Czas czytania dla dzieci: 4 min
Był sobie raz krawiec, który miał usposobienie okropne i kłótliwe, i jego żona, kobieta dobra, pracowita i pobożna, nigdy nie mogła mu dogodzić. Cokolwiek zrobiła, on był zawsze niezadowolony, burczał, awanturował się, łajał ją i bił. Kiedy władze się o tym dowiedziały, wezwano go przed sąd i wtrącono do więzienia, żeby się poprawił. Siedział czas pewien o chlebie i wodzie, a kiedy go wreszcie wypuszczono, musiał przysiąc, że więcej żony nie uderzy, że będzie z nią żył w zgodzie, dzieląc dobrą i złą dolę, jak małżonkom przystało.
Zrazu wszystko układało się dobrze, wkrótce jednak krawiec wrócił do swych dawnych obyczajów, stał się znów zrzędliwy i kłótliwy. Nie mogąc żony bić, chwytał ją za włosy i tarmosił. Wyrywała mu się i uciekała na podwórze, on zaś gonił ją po całym obejściu trzymając łokieć i nożyce i rzucał w nią łokciem i nożycami, i wszystkim, co tam jeszcze miał pod ręką. Jeśli ją trafił, śmiał się, a jeśli chybił, wściekał się i pomstował. Znęcał się on nad nieszczęśliwą kobietą tak długo, aż wreszcie sąsiedzi pospieszyli jej z pomocą. Władze znów krawca wezwały, przypominając mu o danym przyrzeczeniu.
– Jaśni panowie – odrzekł krawiec. – Ja mojej przysięgi dochowałem, nie biłem jej i dzieliłem z nią dobrą i złą dolę.
– Dlaczego więc – spytał sędzia – żona znów wnosi na was skargę?
– Nie biłem jej, tylko chciałem jej włosy ręką przygładzić, bo taka była potargana, a ona mi się wyrwała i złośliwie mnie opuściła. Pobiegłem więc za nią, żeby przypomnieć jej o zaniedbywanych obowiązkach, w najlepszej wierze rzuciłem za nią to, co miałem pod ręką. Dzieliłem z nią też dobrą i złą dolę, bo ilekroć ją trafiłem, mnie było dobrze, a jej źle; jeśli zaś chybiłem, jej było dobrze, a mnie źle.
Sędziów jednak ta odpowiedź nie zadowoliła i wymierzyli mu zasłużoną karę.

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
To opowiadanie braci Grimm jest przykładem ich mroczniejszych i bardziej moralizatorskich bajek, które raczej koncentrują się na tematach etycznych i konsekwencjach złego postępowania. Historia jest pełna ironii i sarkazmu, pokazując jak krawiec manipuluje znaczeniem przysięgi, by uzasadnić swoje niewłaściwe zachowanie. Pod płaszczykiem dzielenia „dobrej i złej doli”, krawiec tylko udaje, że przestrzega swoich zobowiązań, co prowadzi do jego kolejnego ukarania. Bajka ilustruje, że powierzchowne podejście do zobowiązań i manipulacja słowami nie uchronią przed konsekwencjami. Pouczenie zawarte w baśni dotyczy odpowiedzialności za traktowanie innych z szacunkiem i przestrzegania prawdziwego znaczenia słów, szczególnie w ważnych zobowiązaniach.
Bajka „Dzielić dobrą i złą dolę“ autorstwa Braci Grimm dotyka trudnej tematyki przemocy domowej i manipulacji. Opowieść koncentruje się na krawcu, który wykazuje okrutne zachowanie wobec swojej żony, mimo iż był już karany za swe postępowanie i przyrzekł poprawę. Bajka podkreśla, jak łatwo mogą być wygłaszane obietnice, które następnie są łamane, a także jak oprawcy mogą manipulować słowami, aby unikać odpowiedzialności za swoje czyny.
Kluczowym momentem jest tutaj interpretacja krawca na temat podziału „dobrej i złej doli“. Jego cyniczne rozumienie przysięgi, że dzieli z żoną zarówno dobre, jak i złe chwile, ukazuje jego niewłaściwe podejście do relacji i współżycia małżeńskiego. Krawiec wprost przyznaje, że kiedy wyrządza swojej żonie krzywdę, dla niego jest to „dobra dola“, co jest makabryczną próbą usprawiedliwienia przemocy.
Bajka pokazuje, że nawet kiedy ktoś formalnie przestrzega litery prawa (krawiec nie bił żony w sensie dosłownym), to nie oznacza to przestrzegania jego ducha. Sprawiedliwość wymaga bardziej wnikliwego spojrzenia na intencje i działania ludzi, a nie tylko powierzchownego spełniania warunków.
Ostatecznie, sędziowie decydują się ukarać krawca, co wskazuje na to, że manipulacje i złe działania nie mogą być usprawiedliwiane pokrętnymi interpretacjami. Morałem tej opowieści może być to, że prawdziwe dobro wymaga nie tylko przestrzegania zasad, ale także szczerych intencji i poszanowania dla innych.
Analiza lingwistyczna baśni „Dzielić dobrą i złą dolę“ Braci Grimm pozwala na dokładniejsze zrozumienie struktury tekstu oraz zastosowanych środków stylistycznych. Opowiadanie to zawiera typowe dla baśni elementy, takie jak moralne przesłanie oraz symbolikę.
Narracja i postacie: Opowiadanie jest przedstawione w trzeciej osobie, co pozwala na obiektywne przedstawienie wydarzeń i postaci. Główne postacie to krawiec i jego żona, które są skontrastowane pod względem charakterów: krawiec jest okrutny i kłótliwy, podczas gdy jego żona jest dobra, pracowita i pobożna. Ten dualizm podkreśla tradycyjne role płciowe i społeczne oczekiwania.
Motywy i Tematy: Motyw dobra i zła jest centralnym punktem fabuły. Krawiec interpretuje „dzielenie dobrej i złej doli” na swój własny, ironiczny sposób. Temat przemocy domowej jest kluczowy i przedstawiony w sposób krytyczny, podkreślając społeczne nieporozumienia co do tego, czym jest prawdziwa harmonia małżeńska.
Ironia: Odpowiedzi krawca wobec sądu są pełne ironii, co podkreśla jego przebiegłość i manipulacyjny charakter. Jego wyjaśnienia są absurdalne, co uwydatnia groteskowość sytuacji.
Symbolika: Narzędzia krawieckie, takie jak nożyce i łokieć, są używane jako symbole przemocy i groźby.
Struktura i język: Styl językowy jest prosty, ale zarazem sugestywny, co jest charakterystyczne dla baśni. Zdania są stosunkowo krótkie i klarowne, co sprzyja zrozumieniu tekstu. W dialogach zastosowano mowę potoczną, co zwiększa autentyczność postaci i sytuacji.
Przesłanie moralne: Opowiadanie niesie przesłanie o konsekwencjach złego zachowania i znaczeniu prawdziwego współżycia w małżeństwie, zgodnie z moralnymi i społecznymi normami.
Podsumowując, baśń „Dzielić dobrą i złą dolę“ stanowi przykład krytyki społecznej zamkniętej w ramach prostych, ale głęboko symbolicznych narracji, typowych dla twórczości Braci Grimm. Opowiadanie uwypukla nadużycia i błędne rozumienie relacji małżeńskich, jednocześnie pokazując rolę społeczeństwa w egzekwowaniu sprawiedliwości.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 170 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 921D |
Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, PT, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Indeks czytelności Björnssonaa | 45.8 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 28.1 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Indeks | 16.2 |
Coleman–Liau Indeks | 12 |
SMOG Indeks | 12 |
Automatyczny indeks czytelności | 10.1 |
Liczba znaków | 1.799 |
Liczba liter | 1.429 |
Liczba zdania | 17 |
Liczba słów | 295 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 17,35 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 84 |
Procent długich słów | 28.5% |
Sylaby razem | 562 |
Średnie sylaby na słowo | 1,91 |
Słowa z trzema sylabami | 68 |
Procent słów z trzema sylabami | 23.1% |