Czas czytania dla dzieci: 5 min
Poszła raz kurka z kogucikiem na orzechową górkę. Ustalili, że, kto znajdzie orzecha, podzieli się nim z drugim. No i kurka znalazła wielkiego, wielkiego orzecha, lecz nic o tym nie powiedziała, bo chciała go zjeść sama. Orzech był jednak tak gruby, że nie mogła go połknąć i utkwił jej w gardle. Wystraszyła się, że się udusi. Krzyknęła więc kurka: „Koguciku, proszę, biegnij ile tchu po wodę, inaczej się uduszę.“ Kogucik pobiegł ile tchu do studni i rzekł: „Studnio, daj mi wody, kurka leży na orzechowej górce, połknęła orzecha i się dusi.“ Studnia odpowiedziała: „Biegnij najpierw do narzeczonej, niech ci da czerwonego jedwabiu.“ Kogucik pobiegł do narzeczonej: „Narzeczono, daj mi czerwonego jedwabiu. Czerwony jedwab dam studni, studnia da mi wody, wodę zaniosę kurce, co na orzechowej górce leży. Połknęła wielkiego orzech i od niego się dusi.“ Narzeczony odpowiedziała: „Najpierw biegnij po mój wianuszek, wisi na wierzbie,“ Poszedł więc kogucik do wierzby, ściągnął wianuszek z gałęzi i dał narzeczonej. Narzeczona dała mu czerwonego jedwabiu. Zaniósł go studni, a studnia dała mu wody. Zaniósł więc kogucik wody kurce, lecz gdy doszedł, leżała już uduszona bez ruchu i życia. Zasmucił się kogucik tak bardzo, że krzyczał, a wszystkie zwierzęta opłakiwały kurkę. Sześć myszy zaś budowało mały wóz, by zawieźć ją w nim do grobu. Gdy wóz był gotowy, zaprzęgły się do niego, a kogucik jechał. W drodze przyszedł lis i zapytał: „Dokąd zmierzasz, koguciku?“ – „Pochować moją kurę.“ – „Czy mogę jechać z tobą?“ – „Tak, ale usiądź z tylu wozu, z przodu nie zniosą tego moje koniki.“ Usiadł więc list z tyłu, a potem wilk, niedźwiedź i jeleń, lew i wszystkie zwierzęta z lasu. Tak jazda toczyła się dalej, aż dojechali do potoku. „Jak przejedziemy?“ zapytał kogucik. Przy potoku leżała słomka, która rzekła: „Położę się w poprzek niego. Przejedziecie po mnie.“ Lecz gdy sześć myszek weszło na most, słomka ześlizgnęła się do wody, a z nią wpadło tam sześć myszek i wszystkie się utopiły. Nie zaradzili więc biedzie, lecz wtem przyszedł węgielek i rzekł: „Jestem wystarczająco duży, położę się w poprzek potoku, a wy po mnie przejedziecie.“ Węgielek położył się przy wodzie, lecz niestety dotknął jej trochę, zasyczał, zagasł i padł martwy. Gdy ujrzał to kamień, zlitował się i chciał pomóc kogucikowi, położył się przez wodę. Kogucik sam ciągnął wóz. Gdy już go miał z drugiej strony i z martwą kurką stał już na lądzie i chciał przeciągnąć także resztę, która siedziała z tyłu, lecz było ich za dużo i wóz się cofnął, a razem z nim wszystko wpadło do wody i się potopiło. Kogucik został sam z martwą kurką, wykopał jej grób i złożył ją w nim, usypał nad nią kopczyk, usiadł na nim i martwił się tak długo, aż z tego zamartwienia umarł… i tak wszystko pomarło.

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Bajka „O Śmierci Kurki“ braci Grimm to opowieść, która, choć jest przeznaczona dla młodych słuchaczy, niesie ze sobą poważny morał o konsekwencjach chciwości i skomplikowaniu pomocy. Historia zaczyna się, gdy kurka i kogucik wyruszają na poszukiwanie orzechów, postanawiając podzielić się znaleziskami. Chciwa kurka odnajduje wielkiego orzecha i nie chce się nim podzielić, co prowadzi do tragicznych wydarzeń, kiedy orzech utknie jej w gardle. Rozpoczyna się seria zdarzeń, w których kogucik próbuje zdobyć wodę, by uratować kurkę, ale napotyka na liczne przeszkody i wymagania, które musi spełnić.
Historia ukazuje, jak małe, samolubne decyzje mogą prowadzić do katastrofalnych skutków, a próby pomocy mogą okazać się równie skomplikowane i nie przynieść pożądanego rezultatu. Wędrówka kogucika i jego nieudane próby ratowania kurki, a następnie pochówku, symbolizują zawiłości życia oraz nieprzewidywalność losu, gdzie każdy element układanki ma swoje znaczenie.
Mimo że bajka wydaje się być zwykłą opowieścią o przyjaźni i stracie, jest pełna ukrytych znaczeń. Pokazuje kruchość życia, ulotność czasu i fakt, że chciwość oraz brak dzielenia się mogą prowadzić do nieodwracalnej tragedii. W ten sposób bajka braci Grimm oferuje dzieciom naukę o empatii, odpowiedzialności i wartościach, jakie niesie współpraca oraz dzielenie się z innymi.
Bajka „O Śmierci Kurki“ braci Grimm, jak wiele innych, może być interpretowana na różne sposoby. Poniżej przedstawiam kilka możliwych interpretacji tej opowieści:
Przestroga przed chciwością i samolubstwem: Kurka zachłannie próbuje zjeść dużego orzecha sama, co prowadzi do jej śmierci. To może być przestroga, że samolubne decyzje mogą mieć tragiczne konsekwencje nie tylko dla nas, ale i dla innych.
Łańcuch przyczynowo-skutkowy i jego skutki: Bajka pokazuje, jak jeden incydent (utknięcie orzecha) prowadzi do serii kolejnych zdarzeń. Jest to przypomnienie o tym, jak nasze działania mogą tworzyć lawinę nieprzewidzianych wydarzeń, które mogą prowadzić do większych strat.
Kłopoty komunikacyjne i ich konsekwencje: Historia wyraźnie pokazuje, jak ważna jest komunikacja i współpraca. Gdyby kurka podzieliła się znaleziskiem, być może nie doszłoby do tak tragicznego zakończenia. Nawet w późniejszych etapach, zwierzaki nie są w stanie skutecznie współpracować, co prowadzi do katastrofy.
Kruche więzi społeczne: Historia odnosi się również do idei wspólnoty i współpracy w trudnych sytuacjach. Mimo że różne postacie próbują pomóc, ostatecznie ich wysiłki zawodzą, odzwierciedlając kruchość i ulotność wspólnotowych więzi, gdy brakuje planowania i skutecznego działania.
Nieuchronność śmierci: Tytułowa śmierć kurki, a później wszystkich innych zwierząt, może być symbolicznym odzwierciedleniem nieuchronności śmierci. Bez względu na podjęte działania, finał pozostaje niezmienny, co przypomina o ludzkiej bezsilności wobec losu.
Dramatyzm i tragizm ludzkiego doświadczenia: Historia pełna jest elementów dramatyzmu i tragicznych wydarzeń, co może być odbiciem ludzkiego życia, które czasem pełne jest bolesnych i niespodziewanych doświadczeń.
Każda z tych interpretacji podkreśla różne aspekty opowieści, oferując szerokie pole do refleksji nad ludzkimi przywarami, naszymi relacjami z innymi i nieodłączną częścią życia, jaką jest śmierć.
Baśń „O Śmierci Kurki“ Braci Grimm to opowieść ukazująca konsekwencje nieodpowiedzialności, chciwości i, ostatecznie, nieuchronności śmierci. W tej opowieści kurka znajduje wielkiego orzecha, lecz z chciwości nie dzieli się nim z kogucikiem. Próbuje go połknąć, co prowadzi do jej zadławienia i prośby o pomoc. Kogucik, choć stara się pomóc, napotyka na przeszkody po drodze, które opóźniają jego powrót z wodą, co skutkuje śmiercią kurki.
Baśń ta jest przykładem na strukturę narracyjną często spotykaną w opowieściach ludowych: sekwencja prób i przeszkód oraz konsekwencje działań bohaterów. Chciwość kurki prowadzi do tragedii, a pomimo wysiłków kogucika, nie udaje się zapobiec nieszczęściu. Historia jest pełna symboliki, a postacie oraz ich działania mogą być interpretowane jako metafory ludzkich słabości i społecznych relacji.
Kolejnym ważnym motywem jest cykl życia i śmierci. Sekwencje wydarzeń, które następują po śmierci kurki, prowadzą do kolejnych zgonów. Każdy element opowieści, od słomki po kamień, stara się pomóc, ale w końcu wszystko kończy się tragedią. Pomimo smutnego końca, baśń zawiera morał dotyczący współpracy i znaczenia czasu w działaniu.
Pod względem lingwistycznym, tekst jest napisany w prostym, ale obrazowym języku, charakterystycznym dla baśni ludowych, co ułatwia zapamiętywanie i przekazywanie historii z pokolenia na pokolenie. Rytmiczna powtarzalność fraz i konstrukcji działa na zasadzie memonicznej, wspomagając przekazywanie i odtwarzanie narracji w kulturze oralnej.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 80 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 2021 |
Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, PT, FI, HU, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Indeks czytelności Björnssonaa | 39.3 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 37 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 11.2 |
Gunning Fog Indeks | 13.7 |
Coleman–Liau Indeks | 12 |
SMOG Indeks | 12 |
Automatyczny indeks czytelności | 7.5 |
Liczba znaków | 2.769 |
Liczba liter | 2.182 |
Liczba zdania | 36 |
Liczba słów | 453 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 12,58 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 121 |
Procent długich słów | 26.7% |
Sylaby razem | 841 |
Średnie sylaby na słowo | 1,86 |
Słowa z trzema sylabami | 101 |
Procent słów z trzema sylabami | 22.3% |