Czas czytania dla dzieci: 7 min
Dawno, dawno temu żył sobie młody drwal Tadeusz, który lubił marzyć. Nie był specjalnie rozgarnięty, ale za to miał złote serce. Pewnego dnia ojciec wysłał go w głąb lasu, aby ściął parę drzew. Na miejscu młodzieniec stwierdził, że w okolicy nigdy nie widział podobnych drzew i że ciężko będzie przepiłować ich twarde pnie. Spocony i zmęczony przysiadł na chwilę, żeby zjeść drugie śniadanie. A wtedy zza krzaka wyskoczył dziwny malutki staruszek z białą brodą i poprosił o coś do jedzenia. Poczciwy Tadeusz dał mu trochę chleba i sera. – Ze wszystkich drwali, których tu spotkałem, ty pierwszy jesteś dla mnie miły. – Powiedział staruszek. – Zasłużyłeś na nagrodę. Jeśli zetniesz to środkowe drzewo, pozostałe same runą na ziemię. Przekonaj się. Przyjrzyj się potem jego korzeniom, znajdziesz tam prezent dla siebie.
Tadeusz, bynajmniej nie zdziwiony tymi słowami postąpił tak, jak mu poradził leśny czarodziej. Wśród korzeni drzewa które ściął drwal znalazł żywą złotą gęś. Wsunął ją sobie za pazuchę i ruszył do domu. Nie wiadomo dlaczego, ale dość że zabłądził. W środku nocy dotarł do jakieś obcej wsi. Na szczęście gospoda była jeszcze otwarta i młody drwal wszedł do środka. – Coś do jedzenia dla mnie i dla złotej gęsi. – Złożył zamówienie. – Kawałek dla ciebie i kawałek dla mnie. – Mówił dzieląc się z gęsią. Córki karczmarza przyszły popatrzeć na tę dziwną scenę. – Dlaczego jesteś taki dobry dla tej gęsi? – Odważyły się zapytać. – Bo to gęś czarodziejska. – Odpowiedział Tadeusz.

– Warta majątek. Proszę o bezpieczny pokój, nie chcę żeby mnie ktoś obrabował. W nocy siostry się namówiły, że ukradną gęsi jedno złote pióro. Jeśli ptak jest czarodziejski, to i jego pióro jest bezcenne – uznały. W momencie gdy jedna z dziewczyn dotknęła gęsiego ogona, jej ręka przyrosła do piór i w żaden sposób nie dało się jej oderwać.
Cichutko zawołała siostry, a gdy próbowały jej pomóc, przyrosły jedna do drugiej. W chwilę później Tadeusz się obudził. – Powiedz, jak mamy się uwolnić? – Chlipały wystraszone dziewczęta. – Wyruszam w drogę z moją gęsią. – Odpowiedział drwal. – Żal mi was, że przyrosłyście do niej, ale niestety musicie pójść ze mną. – A cóż to znowu? – zawołał karczmarz na widok osobliwego orszaku. Złapał jedną z córek za ramię, a była to ostatnia rzecz, jaką należało zrobić. Bo i jemu także przyszło dołączyć do zrośniętego korowodu.

Podobny los spotkał wścibską wiejską plotkarkę, zażywnego wikarego i piekarza, który położył rękę na ramieniu wikarego, gdy ten przechodził obok. Na samym końcu orszaku znajdował się pewien strażnik miejski, który usiłował zatrzymać tę dziwną procesję. Ludzie zaśmiewali się widząc jak z całym korowodem Tadeusz przechodził prze miasto.
W pobliżu wioski w której Tadeusz spędził noc stał królewski pałac. Król miał jedno poważne zmartwienie. Jego córka cierpiała na dziwną chorobę, z której nikt nie potrafił jej uleczyć. Była ciągle smutna. Tak się akurat złożyło, że tego dnia królewna wybrała się na przejażdżkę karetą. Właśnie przechodził tamtędy drwal z gęsią pod pachą, a w ślad za nim, chcąc – nie chcąc, kroczył sznur zrośniętych ze sobą osób.

Kiedy królewna zobaczyła co się dzieje, wybuchnęła śmiechem. Wszyscy się zdumieli, po raz pierwszy słysząc śmiech królewny. Ona zaś wyszła z karety, żeby przyjrzeć się złotej gęsi i już za chwilę była doczepiona do strażnika. Śmiejąc się i rozmawiając cała procesja udała się w kierunku królewskiego pałacu. A tłumy za nią. Kiedy król zobaczył córkę pokładającą się ze śmiechu nie mógł uwierzyć własnym oczom. – Coś podobnego! Zdumiewające! – Powtarzał. Mimo ogólnej wesołości sprawa wyglądała jednak dość poważnie. Lecz po chwili w tłumie pojawił się dziwny starzec z białą brodą, w wysokim szpiczastym kapeluszu. Trzykrotnie pstryknął palcami, a wtedy wszyscy poodczepiali się od siebie. Drwal właśnie miał podziękować leśnemu czarodziejowi, kiedy ów tajemniczy starzec rozpłynął się w powietrzu. A Tadeusz poślubił królewnę.

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Bajka „Złota gęś“ autorstwa braci Grimm opowiada historię prostodusznego drwala Tadeusza, który dzięki swojej dobroci zdobywa niezwykły dar – złotą gęś. Kiedy udziela pomocy staruszkowi w lesie, ten odwdzięcza się wskazówką, która prowadzi Tadeusza do magicznego drzewa. Po jego ścięciu drwal odkrywa w korzeniach złotą gęś.
Podczas swojej podróży do domu Tadeusz zatrzymuje się w gospodzie, gdzie jego dobroć wobec gęsi oraz jej wartość przyciągają uwagę trzech sióstr, córek karczmarza. Dziewczęta próbują ukraść złote pióro, ale magiczna gęś sprawia, że ręce jednej z nich przyklejają się do ptaka. Wkrótce cała karczmarska rodzina i kilka innych osób z wioski zostają przyczepione do gęsi, tworząc komiczny pochód.
Procesja ta przyciąga uwagę królewny, której lata smutku przerywa śmiech wywołany widokiem tej zabawnej sceny. Śmiech królewny oznacza jej uzdrowienie, co stanowi szczególny moment w opowieści. Król, dowiedziawszy się o tym, jest zdumiony i wdzięczny. W końcu pojawia się tajemniczy staruszek z lasu, który dzięki magicznym gestom uwalnia wszystkich od zaklęcia.
Historia kończy się szczęśliwie, gdy Tadeusz poślubia królewnę, co dodatkowo podkreśla morał: dobroć i życzliwość są nagradzane. Bajka „Złota gęś“ poprzez humorystyczne i magiczne elementy podkreśla ważne wartości, takie jak dobroć, szczerość i umiejętność dzielenia się z innymi.
Bajka „Złota gęś“ autorstwa Braci Grimm jest klasyczną opowieścią, która doczekała się różnych interpretacji na przestrzeni lat. Historia opowiada o Tadeuszu, młodym drwalu o złotym sercu, który dokonuje niezwykłych czynów dzięki magicznej pomocy.
Oto kilka możliwych interpretacji tej opowieści:
Bajka może być postrzegana jako zachęta do bezinteresownej dobroci i hojności. Mimo że Tadeusz nie spodziewa się niczego w zamian za swoje dobre uczynki, zostaje nagrodzony w magiczny sposób. Staruszek z lasu, symbol mądrości i magicznej ochrony, podarowuje mu niezwykły skarb w postaci złotej gęsi, co prowadzi do dalszych wydarzeń. Ten motyw ilustruje, że dobre uczynki mogą prowadzić do nieoczekiwanych, pozytywnych zwrotów w życiu.
Tadeusz, mimo że nie jest najbystrzejszy, staje się bohaterem opowieści, co może być interpretowane jako przypomnienie, że wartości takie jak życzliwość i uczciwość są cenniejsze niż intelekt i spryt. Historia może być także odczytana jako krytyka społecznych norm, które często faworyzują spryt nad sercem. Mimo że córki karczmarza i inni chcą wykorzystać złotą gęś do własnych celów, to właśnie prostolinijność Tadeusza prowadzi do pomyślnego zakończenia.
Z perspektywy psychologicznej, procesja zrośniętych postaci może symbolizować związek i zależności międzyludzkie. Ludzie, którzy przywarli do siebie, nie są w stanie się uwolnić, co może symbolizować różne sposoby, w jakie jesteśmy ze sobą związani w codziennym życiu. Śmiech królewny wynikający z tego absurdalnego widoku może wskazywać na przełamanie zmartwień i trosk poprzez humor i perspektywę.
Patrząc na tę opowieść przez pryzmat fantasy, bajka ukazuje klasyczny motyw magii jako narzędzia do pokonywania przeszkód. Starzec z brodą, występujący jako postać magiczna, może być porównany do mentora, który przewodniczy bohaterowi w jego drodze do obranych celów – w tym przypadku do poślubienia królewny i zdobycia szczęścia.
Każda z tych interpretacji pokazuje, jak głęboka może być prosta z pozoru opowieść o złotej gęsi i jak wiele różnych wartości i nauk można z niej wyciągnąć, w zależności od tego, przez jaki pryzmat ją rozpatrujemy.
Analiza lingwistyczna baśni „Złota gęś“ Braci Grimm w wersji z Tadeuszem jako bohaterem prowadzi do kilku interesujących obserwacji dotyczących struktury językowej oraz tematyki opowieści.
Struktura narracyjna: Baśń rozpoczyna się klasycznym wstępem „Dawno, dawno temu“, co natychmiast umiejscawia ją w świecie folkloru i magii. Narracja prowadzona jest w trzeciej osobie, co jest typowe dla tego rodzaju opowieści, pozwalając narratorowi na bezpośrednie relacjonowanie wydarzeń i przedstawianie myśli oraz działań postaci.
Charakterystyka postaci: Tadeusz, główny bohater, jest przedstawiony jako dobrotliwy, ale prosty drwal. Jego złote serce zostaje nagrodzone magiczną gęsią, co jest typowym motywem baśniowym, gdzie dobro zostaje nagrodzone. Jego naiwność i dobroć są podkreślone w dialogach i opisie, co wpisuje się w archetyp „dobrego, prostego człowieka“.
Dialogi i język: Dialogi są proste i bezpośrednie, co jest charakterystyczne dla baśni. Komunikacja między postaciami odbywa się w sposób zrozumiały i bez zawiłości, co sprzyja zrozumieniu przez młodszych odbiorców. Język jest bogaty w opisy emocji i stanów, co wzmacnia przekaz i oddziałuje na wyobraźnię czytelnika.
Motywy magiczne: Obecność magicznej postaci – dziwnego staruszka z białą brodą – oraz cudownej złotej gęsi wprowadza do opowieści elementy nadprzyrodzone, które są kluczowe dla rozwoju fabuły. Magiczna interwencja starca podkreśla również wszechobecność magii w baśniowym świecie, a także zasady moralne – pomoc w nagrodzie za dobry uczynek.
Humor i moralność: Śmieszność sytuacji z postaciami przyczepionymi do gęsi dodaje humorystycznego elementu, który kontrastuje z prostym przesłaniem moralnym opowieści – dobroć przynosi nagrody, a ciekawość i chciwość mogą prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji.
Zakończenie: Baśń kończy się szczęśliwym zakończeniem, gdzie Tadeusz poślubia królewnę, co przywraca porządek i harmonii społecznej, zgodnie z tradycyjnymi normami baśniowymi.
Podsumowując, baśń „Złota gęś“ w przedstawionej wersji nadal przekazuje dobrze znane motywy i wartości, charakterystyczne dla twórczości Braci Grimm, takie jak nagroda za bycie dobrym i współczującym, obecność magii w codziennym życiu, oraz humor wynikający z nieoczekiwanych sytuacji.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 64 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 571 |
Tłumaczenia | DE, EN, EL, DA, ES, FR, PT, HU, IT, JA, NL, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
Indeks czytelności Björnssonaa | 42.8 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 32 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 11 |
Gunning Fog Indeks | 14.5 |
Coleman–Liau Indeks | 12 |
SMOG Indeks | 12 |
Automatyczny indeks czytelności | 7.9 |
Liczba znaków | 3.940 |
Liczba liter | 3.181 |
Liczba zdania | 67 |
Liczba słów | 604 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 9,01 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 204 |
Procent długich słów | 33.8% |
Sylaby razem | 1.183 |
Średnie sylaby na słowo | 1,96 |
Słowa z trzema sylabami | 164 |
Procent słów z trzema sylabami | 27.2% |